Xitayning 'Aq Tashliq Kitabi'da Uyghur Teshkilatliri Eyiblengen
Muxbirimiz Erkin
2009-09-21
Xitay hökümet dairiliri 21 - Séntebir, düshenbe küni, uyghurlar heqqide "shinjang aq tashliq kitabi" élan qilip, uyghur élining tereqqi qilalmasliqidiki sewebni sh. Türkistan küchlirige artqan. "Aq tashliq kitap"ta sherqiy türkistan herikiti uyghur élining tereqqiyati we muqimliqigha "éghir tehdit " peyda qiliwatqanliqi, hetta meblegh sélishni aqsitip qoyghanliqini ilgiri sürgen.
Lékin analizchilar bolsa xitay dairilirining "shinjang" mesilisidiki qarishida özgirish bolmighanliqini tenqid qildi.
Xitay dölet kabinétining axbarat ishxanisi düshenbe küni élan qilghan "shinjangning tereqqiyati we algha bésishi" dégen mawzudiki aq tashliq kitabta uyghur élining tereqqi qilalmasliqidiki sewebni sherqiy türkistan herikitige artqan bolup, sherqiy türkistan küchlirining rayondiki herikiti "shinjang iqtisadining tereqqiyatini qiyinlashturghanliqi", "meblegh sélishqa tosalghu" bolghanliqini ilgiri sürgen.
Aq tashliq kitabta ürümchide yüz bergen 5 - Iyuldiki weqeni chégra ichi - Sirtidiki "térrorchilar küchler, bölgünchiler we radikal küchler" ning pilanlishi we uyushturushidiki "jemiyet muqimliqi we ijtimaiy tertipke éghir derijide buzghunchiliq qilish herikiti" dégen.
Xitay hökümiti ilgiri 5- Iyuldiki ürümchi weqesini rabiye qadir xanim we uning rehberlikidiki dunya uyghur qurultiyining pilanlighanliqi we qozghighanliqini ilgiri sürüp, weqening "milli we diniy sewebi"ge dair amillarni inkar qilghan idi. Aq tashliq kitabta "shinjangning tereqqiyati we algha bésishi jonggoning milli siyasiti muweppeqiyet qazanghanliqining emili misali" dégen.
Xitay dölet kabinétining aq tashliq kitabidiki uyghur mesilisige dair bu xulase we qarashlar amérikidiki bezi mutexessis we analizchilarni ümidsizlendürgen.
Amérika sétanxoll uniwérsitétining proféssori yang liyüy ependi aq tashliq kitabning rohidin qarighanda xitay dairilirining milli siyasitidiki xataliqlarni tüzitish yaki oylinish niyiti yoqliqini körsitidighanliqi, eger xitayning xataliqini tüzitish niyiti bolsa mesilige yalghuz öz nuqtiinezirini chiqish qilmaydighanliqini bildürdi.
Yang liyüy "junggo kompartiyisi bügünki hökümran, u mesililerde teshebbuskar bolushi kérek idi. Uyghurlarning telepliri uning oylishishigha tégishlik idi. Shinjangda yüz bergen mesilini u chüshinishi lazim. Siz hemme mesilini özingizning nuqtiineziride turupla oylisingiz bolmaydu. Shinjang jéjang yaki jyangsugha pütünley oxshimaydu. Shinjangning tereqqiyati we muqimliqini qoghdash kompartiye üchün nahayiti chong ehmiyetke ige. Chünki bu yer kompartiyining énérgiye we rakéta bazisi. Siz basturushqila tayansingiz héch nersini hel qilalmaysiz", dep körsetti. U, xitay dairilirini mesilige daim özining nuqtiineziri bilenla qarimay uyghurlarning nuqtiineziri bilen qarap béqishqa chaqirdi.
Xitay hökümiti aq tashliq kitabta 11 - Séntebir weqesidin buyan daim tekitlep kéliwatqan "sherqiy türkistan küchliri"ge dair tenqidini yene tekrarlap, sherqiy türkistan küchlirining rayonda élip barghan hujumlirining "shinjang" iqtisadigha tesir qilghanliqini ilgiri sürgen.
Aq tashliq kitabning bu heqtiki bir abzasida mundaq deydu": kona junggodin qélip qalghan sherqiy türkistan küchliri shinjangning iqtisadi tereqqiyatigha éghir derijide kashila we buzghunchiliq élip kélip, chetel meblighining chékinip chiqishini, shu jaydiki sayahet ishlirining biwaste zerbige uchrishini keltürüp chiqardi. Bu zor miqdardiki adem küchi, maddi küch we maliye küchining térrorizimgha qarshi turushqa serp qilinip, bayliqning tarqilip kétishi, shinjangni xelqaragha tutashturush qurulushi we tashqi sodigha éghir derijide tesir körsetti. Shinjangning tashqi munaswitige éghir derijide buzghunchiliq qildi."
Lékin amérika sétonxoll uniwérsitétidiki proféssor yang liyüy ependi uyghur ilidiki ijtimaiy ziddiyet we muqimsizliq amillirining hemmini "sherqiy türkistan küchliri"ge artip qoyalmaydighanliqi, rayondiki nurghun mesililerni xitay hökümitining siyasiti keltürüp chiqiriwatqanliqini bildürdi.
Yang liyüy mundaq deydu":junggo kompartiyisi shinjang mesilisige ikki nuqtida turup muamile qilidu. Biri, chong xenzuchilik nuqtiineziride. Yene biri, partiyilik nuqtiineziridur. U mesilige az sanliq milletler nuqtiineziride yaki uyghurlarning nuqtiineziride turup qarimaydu. Mesile: shinjang uyghurlarning aptonom rayoni, kompartiye aghzida uyghurlarning medeniyiti we dinini qoghdaymiz, deydu. Lékin uning aghzida dégini bilen emeliyitide qilghini birdek emes." Yang liyüy ependi hazir yüz bériwatqan rayondiki bu weqelerni xitay hökümitining aptonomiye wedisini heqiqi ijra qilmighanliqi keltürüp chiqiriwatqanliqini eskertti.
Xitayning uyghur élidiki milli siyasi 5 - Iyul weqesidin burunla uyghurlar we kishilik hoquq teshkilatlirining tenqidige uchrap kéliwatqan idi. Béyjing hökümiti uyghurlarning diniy we medeniyet kimlikige chéqilip, rayonni xitay köchmenlirige toldurush bilen eyiblengen. Xelqara teshkilatlar béyjing hökümitining bixeterlik jehettiki tehditni köptürüp, uyghurlarni basturushdiki bahane seweb qiliwatqanliqini ilgiri sürgen idi.
Yang liyüy ependi béyjing hökümitining uyghur iligha salghan meblighi xitay köchmenlirini menpeetdar qilip kéliwatqanliqi, ulargha alahide imtiyaz bériliwatqanliqini, bu ehwalgha xatime bérilse weziyetning ongshalmaydighanliqini bildürdi. U " ichkirilik sodigerler shinjanggha kélip bay boliwatidu. Lékin uyghurlar bu sahege yat kishilerdin bolup qéliwatidu. Hazir shinjang we shizangdiki nurghun soda ningbo, jyangzé yaki wénju guruhidiki sodigerlerning monopoliyiside. Ular bay bolup kétiwatidu. Shinjang we shizangning méghizini ular chéqiwatidu. Lékin uyghurlar yaki tibetlerning iqtisadi ehwali yenila nachar. Bayliqning mutleq köp qisimi xenzularning qolida", dep körsetti. Yang liyüy bu ehwalgha xatime bérilmise, xitay bilen uyghurlar arisidiki ziddiyetning yumshimaydighanliqini bildürdi.
Lékin, xitay hökümiti aq tashliq kitabda uyghur siyasitidiki yuqiriqi tenqidlerni ret qilip, uyghur élide diniy we medeniyet miraslirining qoghdiliwatqanliqi, meschit we qurulushlarning yéngilanghanliqi, uyghur tilining qoghdiliwatqanliqini ilgiri sürgen. Xitaylarning uyghur iligha miladidin awalqi 200 - Yillarda olturaqlishishqa bashlighanliqi, dewrimizde rayondiki her qaysi milletlerning ariliship yashawatqanliqini tekitligen.
Proféssor yang liyüy bolsa xitay hökümitini uyghurlarni hörmet qilishni, tarixni inkar qilish nöwettiki nazuk ehwalda turiwatqan milletler munaswitini yumshitishqa paydisiz, dep qaraydighanliqini bildürdi.
Menbe: http://www.rfa.org/uyghur/xewerler/tepsili_xewer/xitayning-aq-tashliq-kitabi-09212009202614.html/story_main?encoding=latin
Tengri alemlerni yaratqanda, biz uyghurlarni NURDIN apiride qilghan, Turan ziminlirigha hökümdarliq qilishqa buyrighan.Yer yüzidiki eng güzel we eng bay zimin bilen bizni tartuqlap, millitimizni hoquq we mal-dunyada riziqlandurghan.Hökümdarlirimiz uning iradisidin yüz örigechke sheherlirimiz qum astigha, seltenitimiz tarixqa kömülüp ketti.Uning yene bir pilani bar.U bizni paklawatidu,Uyghurlar yoqalmastur!
Link List-1
- Amnesty International
- Eastturkistan Goverinment In Exile
- Free Eastturkistan
- Free Ostturkistan
- Gesellschaft für bedrohte Völker
- Google News
- Gérmanche Ügününg-1
- Gérmanche Ügününg-2
- HÖR KÖK BAYRAK
- Küresh Küsen Torturasi!
- Norwegiye Uyghur Kommetiti
- Radio Free Europa
- The Amnesty in USA
- The History Of Uyghur People
- The News of BBC
- The Origin Of Uyghur
- Uyghuristan Torturaliri
- Uyghuristangha Azatliq
- Wellt Uyghur Congress
- Wetinim Uyghur Munberi
Uyghuristan
Freedom and Independence For Uyghuristan!
Link list-2
- Deutsche Welle
- Deutschen Literatur Haus
- Die Berumte Dichter in Deutschland
- Dr.Alimjan Torturasi
- Frankfurter Rundschau
- Free the Word! 2010 Festival of World Literature
- Ghayip Dunya
- Habercininyeri
- International Pen
- International Pen Uyghur Center
- Liebe Gedicht von Deutschen
- Maariponline.org
- Meripet
- My English Teacher and Uyghur Artist
- Nobelprize Org
- Peace and Liberty for Eastturkistan
- Radio Free Asia
- Religion
- The Brother State Hungary
- The Religion Of Islam
- The Rial History Uyghur People
- The Root of Modern uyghur
- Truth About China
- Türk Kerindashlar
- Türkmen Qérindashlar
- Uyghur and Uyghur Kulture
- Uyghur People Online
- Verwant Land Uzbekistan
- World Famous Gallerie
- Üzbek Qerindashlar
FREE UYGHURISTAN!
About Me
Blog Archive
-
▼
2009
(534)
-
▼
September
(105)
- China’s Ethnic Policies in Xinjiang Uighur: Geno...
- Xitayning Milletler Siyasiti Heqqidiki Aq Tashliq ...
- Gérmaniye Bash Ménistiri Angela Mérkil Xanimdin Du...
- 3 Yashliq Qutluqjanning Pajielik Ölümi Muxbirimiz...
- Xinjiang Authorities Continue Detentions, Announce...
- Germaniyede Namayish Uxturushi Komunist Xitay Ha...
- 'Qeshqer Taamliri Réstorani'da Partlash Yüz Berdi ...
- Bir Xanimning Ürümchide Körgenliri (2) Muxbirimiz...
- Urgent Action: Two Uighur Men at Risk of Torture ...
- Hazdar Uyghur Bügün Apturi: Muhemmetjan Rashidin ...
- Uyghur People and Tocharian Tocharian, or Tokha...
- 'Xitayning Rabiye Xanimgha Qarshi Hujumliri Üzlüks...
- Chetelde Oquwatqan Bir Uyghur Qizining Öz Yurtida ...
- Xitay, Uyghur Rayonida Ishqa Orunlishish Adaletsiz...
- Birleshken döletler teshkilatining omumi yighini d...
- Two Held for Leaks 2009-09-23 Police in China...
- UAA expresses concern over Shaoguan indictments ...
- Qorghas Nahiyiside Weziyet Yenila Jiddi, Ikki Kish...
- Kökbayraq Zhurnili 5 - Iyul Ürümchi Weqesige Béghi...
- Qazaqistan Uyghur Kompozitori Uyghur Milliy Gémini...
- 5 - Iyul Weqesi Heqqide Bir Shahitning Bayanliri (...
- Erdoghan 5 - Iyul Ürümchi Weqesini B D T ning Künt...
- Police Enforced Family Burial 2009-09-21 The fathe...
- Yaponiyidiki Uyghurlar Pasportini Uzartishta Awari...
- Bir Xanimning Ürümchide Körgenliri (1) Muxbirimiz...
- THERE are fresh fears Chinese spies are operating ...
- Türmide Öltürülgen Shöhret Tursunning Dadisining P...
- 5 - Iyul Ürümchi Weqeside Körgen We Anglighanlar M...
- Türmide Öltürülgen Shöhret Tursunning Ayalining Pe...
- Xitayning 'Aq Tashliq Kitabi'da Uyghur Teshkilatli...
- Yéqindin Béri Ürümchi Sheherlik Ottura Sot Mehkimi...
- '5 - Iyul Weqesining Gumandari' Dep Tutulghan Shöh...
- Standoff Over Death in Custody 2009-09-19 In ...
- UN Human Rights Chief: China Fails To Protect Mino...
- Uyghur American Association expresses concern over...
- Qarang, Uyghurlar Mana Mushundaq Halgha Keltürülüp...
- Türkiye Xitay Munasiwitide Uyghurlar Köwrükmu Yaki...
- Türkiye Xitay Munasiwitide Uyghurlar Köwrükmu Yaki...
- Sériq Torna Rawiqida Körgen ChüshObzorchimiz Sidiq...
- Térrorluqqa Qarshi Turush Mesiliside Amérika Bilen...
- 'Yingne Sanjighuchilar Partiyisi' Oyunini kim Bash...
- Ghuljida Weziyet Intayin Jiddiy BolmaqtaMuxbirimiz...
- China Says It Disrupted Bomb Plot in Tense AreaSig...
- China says 75 suspects held over far-west needle s...
- Uyghuristan( East Turkistan ) is NOT part of Chin...
- DUQ Yawrupa Birlikidin Jawab Xet Tapshurup AldiMux...
- 'Amérika Ottura Asiyadiki Ornini Qaytidin Turghuzu...
- Jang Wéygoning Wang léchüen We Uyghur Éli Weziyiti...
- 5 - Iyul Weqesi Heqqide Bir Shahitning Bayanliri (...
- Chetellerdiki Xitay Démokratliri Xitayning Uyghur ...
- Xitayning Tötinchi Omumyighin Heqqide Üch SoalMuxb...
- Uyghur Muslim Ethnic Separatism in Uyghuristan E...
- "Grausam bestrafen", die Täter der Unruhen in der ...
- Verurteilt in Urumqi Uiguren für einen Angriff mit...
- Rabiye Xanim 'Asiyadiki Tinchliq, Démokratiye We K...
- Artushta Qurulghan "Hüseyniye Mektipi" ning 100 Yi...
- Uighur Activist Urges World To Pressure China(AP) ...
- 'Türkiye Günlügü' We Uningdiki Maqaliler Heqqide S...
- Xitayning 'Zeherlik Yingne' Hujumigha Dair Bayani ...
- Engiliyilik Jozip Ependining Shangxeyde 'Uyghur' D...
- Exmetjan Qasimi Qatarliqlar Moskwada Suyiqest Bile...
- Death Penalty for Syringe Attacks2009-09-06Chinese...
- Bloggers Report Beatings, Death2009-09-09Two leadi...
- "Yéngi Tangliqlar" Téliwiziyisi Xitay Hökümitining...
- Ürümchi Yingne Sanjish Weqesi Hem Xitaylar Namayis...
- Ürümchidiki Dil Yarisini Saqaytish, Herbiy Qoshun ...
- First Guantanamo Uighurs agree to go to PalauBy JO...
- Ürümchi Weqesidiki Bezi Muhim Deliller Heqqide Bay...
- Ürümchide Bixeterlik Tedbirliri Qattiq BolmaqtaMux...
- Uyghurlar Özini Qoghdashqa Tamamen Hoquqluq Obzorc...
- 5 - Iyul Ürümchi Weqesidin Kéyinki Weten Ziyariti ...
- Uyghur Kultur Galerie-1
- Xitay Puqraliri Namayishidin Kéyinki Uyghur Weziyi...
- Wetende weziyet intayin jiddiM.Azat2009.yili 9.ayn...
- Über 1400 Festnahmen, weitere Proteste(Archip)In U...
- 4 Uyghur Youngman Prosecuted in Urumchiwww.chinavi...
- Uyghur Muslim Ethnic Separatism in Uyghuristan, Ch...
- Uyghur Group Reports New Deaths In China, Appeals ...
- Ilham Tohti We Uyghurlarning Dat-peryatiOnbir Hali...
- Die Schwarze Liste Academic Leaders ignorieren ...
- Uyghur American Association calls on Chinese autho...
- Chinese Riot City Leader SackedThe Communist Party...
- Bir Kona Mehbus Bilen Söhbet (2)Muxbirimiz Erkin T...
- Xitay Mesilini Hel Qilmaqchi Bolsa, Wang Léchuenni...
- Urumqi, a City Divided by Racial Hatred2009-09-04P...
- 'Five die' in China ethnic unrestAdvertisementChin...
- Rabiye Xanim We DUQ Wekillirining Yawrupa Parlamén...
- Xitay Saqchiliri Ürümchide Türkiye Dölet Ministiri...
- New protests in western ChinaPolice moved to conta...
- Wetendin Kelgen Eng Yengi Xewer Wetendikilerning t...
- UN Committee Fears Alteration of Demographics in ‘...
- Ikkinchi Qétimliq Xitay - Héndistan Urushi Qachan ...
- China denies Uyghuristan (Not Xinjiang) inmates ki...
- Fresh protests in restive Uyghuristan capitalPoste...
- Han Chinese protest poor security in riot-hit city...
- China Detains 15 For Syringe Attacks In Uyghurista...
- Rabiye Xanim Bashchilighidiki DUQ Rehberliri Yawru...
- Xitay, Selkin Tor Békitining Bashqurghuchi Muhemme...
- Bir Uyghurning 6 - Iyul Qeshqer Weqesi Heqqide Kör...
- Sirliq Waksinidin Zeherlinish Weqesi Ürümchidiki U...
-
▼
September
(105)