Qorghas Nahiyiside Weziyet Yenila Jiddi, Ikki Kishi Tutqun Qilindi
Muxbirimiz Shohret Hoshur
2009-09-23
Süretlerni RFA anglighuchiliri ewetken.
7 - Ayning 5 - Küni, guangdong weqesini intérttin izchil közitip kéliwatqan uyghur tordashliri, bir qisim aliy mektep oqughuchiliri we aktip jemiyet yashliri, ürümchide, ténchliq yoli bilen namayish uyushturghan bolup, süret, bu namyishni basturushqa kelgen xitay saqchilirining bir uyghur yashni tutqun qiliwatqan körünüshi.
5 - Iyul gumandarliridin shöhret tursunning türmide urup öltürülüsh weqesi dunyagha ashkarilanghandin kéyin, xitay dairiliri weqeni ashkarilighuchilarni éniqlash we tutqun qilish herkitini bashlighan.
Bügün, 23 - Iyul, etigen, shöhret tursunning tughqanliridin haji memet we qoshnisi abdusalam nasir tutqun qilinghan. Haji memet bilen abdusalam nasir 1997 - Yili, döletni parchilashqa urunush jinayiti bilen sotlinip 6 we 8 yilliq qamaq jazasigha uchrighan؛ jaza mudditi toshqandin kéyin qoyuwétilgen, bu qétim ular, shöhret tursunning méyit namizigha tughqandarchiliq we qoshnidarchiliq munasiwiti tüpeyli qétilghan bolsimu, ötmüshtiki siyasiy tarixiy seweblik, weqeni ashkarilighuchilarni pash qilishta guman obékti bolghan.
5 - Iyul weqesidin, jiddiy alaqzadilikke duchar bolghan xitay hökümiti 6 - Iyuldin bashlap qara-Qoyuq tutqun qilishni bashlighan idi. Türmide urup öltürülgen shöhret tursun qara-Qoyuq tutqunning échinishliq qurbanigha aylanghan idi. Bu qétim haji memet we abdusalam nasirning tutqun qilinishimu qarisigha tutqun qilishni izchil dawamlashturiwatqanliqini körsetmekte.
Bügün bu weqe heqqide radiyomizgha bayanat bergen dunya uyghur qurultiyining bash katipi dolqun eysa, xitayning 5 - Iyul weqesidin kéyin, özlirini zulum salghuchi emes, belki ziyankeshlikke uchrighuchi qilip körsitishke tiriship kelgenlikini, buni ispatlash üchün pütün teshwiqat wastiliri we diplomatik charilirini ishqa salghanliqini, shöhret tursunning ölümining, xitayning 5 - Iyul weqesidin kéyinki peylini éniq dunyagha ashkarilighanliqini, shuning üchün bügün yenila qanunsiz shekilde haji memet bilen abdusalamni tutqun qilghanliqini bildürdi.
Dolqun eysa sözide xitay dairilirining muqimliq endishisi ichide jinayetning üstige jinayet ötküzüwatqanliqini, bu türlük jinayetlerning soraqsiz qalmaydighanliqini, eger bügün xitay soraqsiz qéliwatqan bolsa, buning peqet bir waqit mesilisi ikenlikini bildürdi.
Dolqun eysa sözining axirida, xitayning sherqiy türkistanni ishghal qilghandin buyan uyghurlargha qarita basturush siyasitini oxshash bolmighan shekilde dawamlashturup kelgenlikini, bu basturushlirining héch birining uyghurlarni özlirige itaet qildurushta kargha kelmigenlikini, xitayning bu qétmqi basturushiningmu, atalmish "muqimliqni qoghdash"ta ünüm bermeydighanliqini eskertti.
Menbe: http://www.rfa.org/uyghur/xewerler/tepsili_xewer/qorghasta-ikki-kishi-tutqun-09232009184206.html/story_main?encoding=latin
Yuqiridiki awaz ulinishidin, bu heqtiki melumatimizning tepsilatini anglaysiler.
