Xitayda Dinamikiliq Özgirish Peyda Boluwatidu

Muxbirimiz Weli
2010-10-19

Amérikining xitayda turushluq bash elchisi jon xantérsman bügün uchur wastilirige 'xitayda dinamikiliq özgirish peyda boluwatidu' dep jakarlidi. Hazir xitayda peyda boluwatqan bu özgirish zadi qandaq özgirish? bu heqte teywende turushluq musteqil tetqiqatchi lin bawxua ependi mulahize élan qildi.


Birleshme agéntliqining bügün béyjingdin bayan qilishiche, amérikining xitayda turushluq bash elchisi jon xantérsman xitayda siyasiy islahat élip bérishni otturigha qoyghan rehberni teqdirlidi. Shundaqla, xantérsman ependi yene, xitay siyasi köz qarishi oxshash bolmighan kishilerni teqip astigha éliwatqanliqi üchün, xitay bilen bardi -Keldini azaytish kérek dégen teklipni ret qildi. U bügünki sözide 'hazir xitayda dinamikiliq özgirish peyda boluwatidu' dep bayan qildi.

Emma, bu özgirishte xitayning qaysi yönilishke qarap mangidighanliqini texminlesh qéyin
Bash elchi xantérsmanning éytishiche, hazir xitayda peyda boluwatqan dinamikiliq özgirish (heriketlendürgüch küch jehettiki özgirish) ning özi, bir nahayiti qiziqarliq özgirish. Emma, bu özgirishte xitayning qaysi yönilishke qarap mangidighanliqini texminlesh qéyin. Xitay rehberliri dewatqan 'démokratiye' ning menisi yenila mujimel. Xitay rehberliri dewatqan démokratiye we erkinlik, dunyada déyiliwatqan démokratiye we erkinlikke oxshamdu yaki oxshimamdu, bumu téxi namelum. Emma, men buningdin burun xitay rehberlirining aghzidin hazirqidek démokratiye, erkinlik dégen sözni anglap baqmighan idim. Men wén jyabawning aghzidin chiqqan 'xelqqe hökümetni tenqid qilalaydighan weziyet yaritip bérish lazim' dégen awazini öz quliqim bilen anglidim. Meyli qandaq bolsun, xitayda hazir shundaq bir xil yéngi özgirish yüz bériwatqanliqi emeliyet.

Némila bolmisun, wén jyabawning siyasiy islahat élip bérishni otturigha qoyghanliqi teqdirleshke erziydu
Xewerde éytilishiche, amérikining xitayda turushluq bash elchisi xantérsman sözide yene 'xitay hökümiti 2010‏ - Yilliq nobil mukapatining xitay türmisidiki mehbus lyu shawbogha bérilgenlikige qarita ghezep ipadiligen idi. Bu heqtiki uchurlarni tosushqa bashlighan idi, emma, hazir lyu shawboning ayali intérnétke kérip erkin pikir bayan qiliwatidu. Torlarda yene démokratiye we erkinlik mezmunidiki sezgür mesililer üstidiki muzakire toxtap qalmidi. Omumen, wén jyabawning siyasiy islahat élip bérishni otturigha qoyghanliqi teqdirleshke erziydu' dégen.

Teshebbuskarliq bilen déyilgen gepmu yaki shundaq déyishke mejbur bolghanda amalsiz déyilgen gepmu, buni perqlendürüsh kérek
Bu heqte teywende turushluq musteqil tetqiqatchi lin bawxua ependi mulahize élan qildi. Uning éytishiche, hazir xitayda peyda boluwatqan yéngi özgirishning qandaq özgirish ikenlikige, teshebbuskarliq bilen déyilgen gepmu yaki shundaq déyishke mejbur bolghanda amalsiz déyilgen gepmu, buni perqlendürüsh kérek.

Xitayda peyda bolghan yéngi özgirish - Xitay rehberliri siyasi islahat élip barimiz dégen gepni qilishqa mejbur bolghan özgirish
Musteqil tetqiqatchi lin bawxua ependining qarishiche, xitayda hazir peyda bolghan birxil yéngi özgirish xitay rehberliri hazir siyasi islahat élip bérish, xelqning hökümetni tenqid qilishigha yol qoyush, dégen geplerni qilishqa mejbur bolghanliqidin ibaret yéngi özgirish.

Xitay rehberlirining imtiyazi ewladmu ‏ - Ewlad ajizlawatidu
Musteqil tetqiqatchi lin bawxua ependining qarishiche, xitay rehberlirining imtiyazi ewladmu ‏ - Ewlad ajizlawatidu, xelqning erkinlik, démokratiye éngi barghanséri küch tépiwatidu.

Bash elchining sözlirini, xitay rehberlirini gorbachiftek bolushqa righbetlendürüwatidu, dep chüshinishke bolidu
Musteqil tetqiqatchi lin bawxua ependining qarishiche, amérika bash elchisi hazir xitayda peyda boluwatqan bundaq yéngi özgirishni sézip, xitayda kichikkine bolsimu yéngi özgirish peyda qilghan xitay rehberlirini diplomatiye wastisi arqiliq righbetlendürüwatidu. Amérika bash elchisining sözlirini, xitayda buningdin kéyin hoquq tutidighan rehberlerni gorbachiftek bolushqa righbetlendürüwatidu, dep chüshinishke bolidu.


http://www.rfa.org/uyghur/xewerler/tepsili_xewer/xitayda-ozgirish-10192010201103.html/story_main?encoding=latin
Yuqiridiki awaz ulinishidin, bu heqtiki melumatimizning tepsilatini anglaysiler.