Ürümchide Puqrache Kiyingen Razwétka Xadimlar Ish Bashlidi

Muxbirimiz Gülchéhre

2010-10-27
Ürümchi saqchi dairliri yéqinda, ürümchide ammiwi qatnash amanliqini saqlash jamaet xewpsizliki shöbe idarisidiki xadimlar asasida mexsus puqrache kiyingen razwétka qoshuni qurudighanliqini élan qildi.
Ürümchidiki munasiwetlik saqchi dairiliridin ige bolghan uchurlirimizdin puqrache kiyingen saqchilargha yene uyghur jamaiti arisidiki siyasetke qarshi söz - Chöchek we ish - Heriketler üstidin paylaqchiliq qilish wezipisiningmu bérilgenliki delillendi.

Xitay hökümiti "5 - Iyul weqesi" din kéyin uyghur élide, bolupmu ürümchide qoralliq saqchi xadimlirini, charlash xadimlirini köpeytish arqiliq bixeterlik tedbirlirini üzlüksiz kücheytip barmaqta. Xitay dairiliri ürümchide yene bu heqte yéngi tedbir aldi.

Ürümchi jamaet xewpsizlik idarisi 15 - Öktebirdiki axbarat élan qilish yighinida, ürümchide mexsus puqrache kiyingen razwétka etriti qurghanliqini, ularning pat yéqinda resmiy wezipe öteshke bashlaydighanliqini élan qildi. Mezkur etret eslidiki ürümchi sheherlik jamaet xewpsizlik etriti ammiwi qatnash amanliq saqlash jamaet xewpsizlik shöbe idarisidiki xadimlar asasida qurulghan. Emma puqrache kiyingen razwétka xadimlarning sani ashkarilanmighan.

Bu heqte shinjang qanunchiliq gézitide élan qilinghan xewerdin qarighanda, ürümchidiki mezkur puqrache kiyingen saqchilar ürümchi ammiwi qatnash amanliq saqlash shöbe idarisi qarmiqidiki shimaliy qowuq saqchixanisi,jenubiy poyiz istansisi saqchixanisi, yiqilghan tash saqchixanisi, üchtash saqchixanisi qatarliq töt saqchi ponkitidiki bir qanche saqchilardin teshkillinip töt guruppigha bölinip, ürümchidiki asasliq rayonlardin tengritagh, saybagh, shimigo we yéngisheher rayonlirida puqrache kiyinish arqiliq xelq ichige singip kirip wezipe öteshke bashlaydiken.

Ürümchi sheherlik jamaet xewpsizlik idarisining axbarat élan qilish yighinida, buning aldida puqrache kiyindürüp sinaq teriqiside kochigha qoyup bergen saqchilarning ish ünümidin, saqchilar puqrache kiyingendin kéyin adettiki amma arisida yoshurunup yürüp, jemiyet amanliqini buzidighan uchurlargha ige bolush, közitish arqiliq oghriliq, bulangchiliqqa oxshash köp yüz béridighan kocha jinayetlirige waqtida ünümlük zerbe bérish ünümi körülgenliki, shunga jemiyet amanliqi, puqralarning bixeterliki üchün puqrache kiyingen saqchilar qoshuni resmiy turghuzulghanliqi körsitilgen.

Gerche, xitayning bu heqtiki xewerliride ürümchidiki puqrache kiyingen saqchilar qoshunining asasliq wezipisining kocha jinayetchilirige zerbe bérish ikenliki körsitilgen bolsimu, ürümchi ammiwi qatnash amanliq saqlash shöbisige qarashliq yeni yéngidin puqrache kiyingen saqchilar qoshunining asasliq terkibi bolghan yiqilghan tash saqchixanisigha téléfon qilghinimizda, puqrache kiyingen saqchilarning néme wezipilerni öteydighanliqi téximu roshenleshti.

Ürümchi saybagh rayonidiki yene bir uyghur saqchimu puqrache kiyingen saqchilar qoshuni quruludighanliqidin xewiri barliqini éytti.

Ürümchi sheherlik jamaet xewpsizlik idarisining razwétka ishxanisigha téléfon qilghinimizda, téléfonni alghan xitay saqchi bu heqtiki soallirimizgha jawab bermey téléfonni üzdi.

Dunya uyghur qurultiyining bayanatchisi dilshat rishit, xitay dairilirining ürümchide mexsus puqrache kiyingen saqchi qoshuni qurushining pütün uyghur éli boyiche qolliniwatqan yéngi bir xil basturush usuli dep ishinidighanliqini bildürdi.

Ürümchi sheherlik jamaet xewpsizlik idarisi lyudawan saqchi etritining sabiq alahide saqchisi, hazir shiwétsariyidin panahliq tiligen nijat abduréhim, ürümchide xitayning puqrache kiyingen razwétka qoshuni qurghanliqini tunji qétim ashkara élan qilghan bolsimu, ilgiri bu xil etretlerning her qaysi saqchixanilarda barliqini, shundaqla tedriji köpeytilgenlikini, ularning jemiyetke, her qandaq sahege suqunup, singip kireleydighanliqini, ürümchide hetta ammiwi hajetxanilarda pul yighidighanlar arisidimu puqrache kiyingen saqchi paylaqchilarning barliqini, ularning asasliq wezipisining xelq ichidiki hökümetke qarshi idiye we heriketler heqqide uchur igilesh we xelq arisida suxenchilik qilish ikenlikini ashkarilidi.

Ziyaritimiz jeryanida nijat abduréhim, xitayche oqughanliqi üchün uyghur tilida yaxshi sözliyelmeydighanliqini we buning üchün anglighuchilirimizdin kechürüm soraydighanliqini eskertip "bu yerde méning qandaq tilda sözlishim muhim emes, néme démekchi bolghinim muhim" dédi.

"Saqchi bolup ishlewatqanlarning qandaq bésimda, qanchilik wijdani azabta yashaydighanliqini manga oxshash shuni béshidin ötküzgenler bilidu."

"Méningche, meyli puqrache kiyinsun, meyli forma kiysun 10 ning ichide biri özi xalap qiliwatqanlar. Men erkin asiya radiosi arqiliq, uyghur élide xitayning jamaet xewpsizlik saheside ishleshke mejbur boluwatqan sepdashlirimgha shuni yetküzgüm bar. Eger eqli bar, choshqidin perqi bar insan bolsa, wijdani azabta yashawermey, qorqmay aldigha bir qedem ilgirilesh kérek"!

"Istipa ber! belkim bir mezgil xizmetsiz qilishing mumkin, ish tapalmisang öyde oltur, emma bu bir mezgillik, uningdin kéyin xatirjemlikke érishisen, azabtin qutulisen. Men shundaq qildim, bu yolni toghra tallidim, asan emes. Emma, özemni hazir ajayip erkin, xatirjem hés qilimen. Men xalighinimni sözliyeleymen. Men azad boldum...."


http://www.rfa.org/uyghur/xewerler/tepsili_xewer/urumchide-purache-kiyingen-saqchilar-10272010201412.html/story_main?encoding=latin
Yuqiridiki awaz ulinishidin, bu heqtiki melumatimizning tepsilatini anglaysiler.