Ghuljidiki Kochilargha Xitay Ölke, Sheherlirining Nami Bérilmekte


Muxbirimiz Mihriban

2010-10-08

Ghulja shehiridin radiomiz ziyaritini qobul qilghan bir uyghur yéqindin buyan, ghulja kochilirigha xitay ölke, sheherlirining nami bériliwatqanliqini inkas qildi. Gogol xeritisidin izdesh netijiside, ghulja shehiride yéngidin yasalghan qatnash yoli hem mehellilerge tutishidighan kochilargha xitay ölke, sheherlirining nami bérilgendin bashqa, bu kochilarda pütünley xitayche nam bérilgen méhmanxana, soda sarayliri hem xitay medeniyet tarixidiki shexsler üchün tiklengen xatire sarayliri yerleshtürülgenliki melum boldi.



Yéqindin buyan ghulja sheherlik hökümet tor bétide, bulturdin buyan ghuljida sheher qurulushi élip bérip, eslidiki tar hem buzulup ketken yollarni qayta yasap, sheher qiyapitide zor özgirish hasil qilghanliqi heqqidiki xewerler köpiyishke bashlidi.



Biz ghuljida élip bériliwatqan sheher qurulush xizmitige nisbeten yerlik uyghurlarning inkasini bilish üchün ghulja shehiridiki uyghurlargha téléfon qilduq.



Ziyaritimizni qobul qilghan bir uyghur xanim bu heqte toxtilip, heqiqetenmu bu bir nechche yildin buyan ghuljidiki kochilarning qayta retlinip, yéngidin yollar élinghanliqini, emma yéngi yasalghan yollarning xitayche nam bilen atilip, xitay ölke, sheherlirining nami bériliwatqanliqini bildürdi.



Biz gogol xeritisidin ghulja shehiridiki kocha namlirida bu birnechche yildin buyan xitayche nam bérilgen kochilarning köpeygenlikini bayqiduq. Yéngidin xitayche nam bérilgen bu kochilarning köpinchisi ili pédagogika instituti bilen ghuljigha kirish éghizi bolghan bayanday arisidiki yéngi sheher rayonida iken.



Mesilen, bu ariliqtiki kochilargha xitay ölke, sheherlirining namliridin shangxey yoli, shénjin yoli, béyjing yoli, lyawning yoli, sichüen yoli, fuju yoli, jilin yoli, enxuy yoli, herbiy boz yer yoli(jünkén yoli) dégendek namlar bérilgen.



Ghuljining sayahet xeritisidin melum bolushiche, ghulja yéngi sheher rayonidiki soda sarayliri, méhmanxanilarning zor köpchilikige xitayche nam bérilgen. Undin bashqa bu rayongha yene xitay medeniyet tarixidiki shexsler üchün tiklengen xatire sarayliri, ishlepchiqirish qurulush armiyisining 4 - Déwiziyisining memuri idare, mektepliri jaylashqan iken.



Mesilen,xeritidin yéngi sheher rayonigha jaylashqan,jingwuyüen méhmanxanisi, yüenyang méhmanxanisi, jingdiyen soda sariyi, jinxuy soda baziri, jungli doxturxanisi, xen sulalisi melikisi xatire sariyi, linzéshü xatire sariyi, 4 - Déwiziye ottura sot mehkimisi, 4 - Déwiziye 1 - Ottura mektipi qatarliqni bayqiduq.



Ghuljidiki kochilar namini xitayche atash hem xitay ölke, sheherlirining ismini qoyush hazirche yéngi sheher rayonini asas qilghan. Biz gogul xeritisidin ghulja shehirining kona sheher rayonidiki kocha -Mehellilerning köpchilikining yenila eslidiki namlirini saqlap qalghanliqini bayqiduq.



Ziyaritimizni qobul qilghan bu xanimmu, ghuljidiki eslidiki uyghur tilida nam bérilgen kochilarning nami saqlinip qalghan yaki özgertilgenlikini sorighinimizda, u xelq arisida omumliship ketken kocha - Mehellilerning namliri yenila saqlinip qalghanliqini bildürdi.



Emma u yene, bu jaylarda yéngidin kéngeytilip yasiliwatqan kochilargha yenila xitayche nam bériliwatqanliqini ilgiri sürdi. U sözide hazir jyangsu yoli dep nam bérilgen bu yolning emeliyette ghuljidiki hemme adem bilidighan "üch derwaza" mehellisidin élinghan yol ikenlikini, bu yolgha jyangsu ölkisi meblegh salghini üchün shu ölkining nami bérilgenlikini bildürdi.



Melum bolushiche, nöwette xitay hökümiti uyghur aptonom rayonidiki herqaysi wilayet - Nahiye, sheherlerde sheher qurulushi élip bériwatqan bolup, hazir eslidiki uyghur sheherlirining hemmisidila dégüdek xitay ölke -Sheherlirining nami bérilgen kocha - Mehelle, méhmanxana, soda sarayliri zor salmaqni igileydiken.



Nöwette xitay weziyitini hem xitayning uyghur qatarliq milletlerge qaratqan milliy siyasitini közetküchiler, eslidiki uyghur sheherliridiki kocha - Mehellilerning namlirini özgertip, ulargha xitayche isim qoyush, xitay sheher ölkilirining namini bérish emeliyette xitayning mustemlike siyasitining ashkara ipadisi ikenlikini ilgiri sürmekte.

http://www.rfa.org/uyghur/xewerler/tepsili_xewer/ghulja-kochiliri-xitaychilashqan-10082010211212.html/story_main?encoding=latin

Yuqiridiki awaz ulinishidin, bu heqtiki melumatimizning tepsilatini anglaysiler.