Yéngisarda Déhqan Bolmaq tes-(2)
Muxbirimiz Shöhret Hoshur
2009-01-09
Hékim siyit teyyarlighan shikayet filimide bayan qilinishiche, yéngisar nahiyilik hökümet déhqanlargha özi xalimighan, eqlidin ötmigen tériqchiliq pilanini mejburiy tangghandin bashqa, mejburiy halda bankidin qerz aldurghan.Oqurmenlirimiz ewetken 'yéngisarda déhqan bolmaq tes' namliq sin - Alghudin élindi.
'Yéngisarda déhqan bolmaq tes' sin - Alghusidin élinghan bu sürette, yéngisarliq uyghur déhqanliri özlirining shikayetnamisini oquwatqan körünüsh.
Déhqanlar qerz alghan pullirini özliri xejlesh hoquqigha ige bolmighan؛ ular qerz alghan pulning hemmini yaki bir qismini kent mesullirigha tapshurghan. Kent mesulliri bu pul hésabigha tériqchiliq matériyallirini teminligen.
Yeni parnikqa kéreklik plastik, ximiyiwi dora, uruqluq qatarliq matériyallirini özliri tallap we baha taliship sétiwélish hoquqidin mehrum qaldurulghan.
Nahiye déhqanlirigha mejburiy sétilghan plastik, ximiyiwi dora, parnik yotqini qatarliq nechche milyon yüenlik mehsulatning xitayning ichki ölkiliride ishlepchiqirilghanliqi éniq!
Bu yerde partkom sékrétari yi shyaw lyangning oylawatqini yéngisar déhqanlirining menpeetimu yaki xitay fabrikichilarning menpeetimu? eger yéngisar déhqanlirining menpeeti üchün bolsa, néme üchün bir qétim chong ziyangha uchrighan jangdu térish pilani yéngisar déhqanlirigha tekrar téngilidu? nöwette mana bu soalning jawabi mejhul.
Déhqanlarning töwendiki peryadliri meyli nahiye, meyli wilayet, meyli aptonom rayon , meyli merkizi hökümetning diqqitini tartmighan.
2000 Yüen qerzge boghulghan bir méyip déhqan, qerzni qayturush üchün mektepte oquwatqan ikki qizini mekteptin chiqiriwélishqa we bu ikki qizi yaqa yurtlarda paxta téritishqa mejbur bolghan.
Bu chaghda yene , kent kadirliri kentning maarip xizmitining bahalinishigha selbiy tesir körsitidu dep qarap mezkur déhqanni qizini tépishqa mejburlighan. Déhqan soraq we tutqun qilinishtin qorqup, 24 kün öyige qaytalmighan, talada qonghan.
Uyghur déhqanliri mana mushundaq dertler bilen peryad chékiwatqan künlerde, ürümchide xelq qurultiyi we siyasiy kéngeshtin ibaret ikki yighin échilmaqta.
Nur bekri yighinda, muqimliqni tekitlimekte we her derijilik organlarni üch xil küchlerge zerbe bérishke chaqirmaqta.
Uyghur déhqanlirigha ziyan séliwatqan "üch xil küch" mu yaki chirik emeldarlarmu? mana bu soalni qoyush xelq wekillirining néme üchün ésige kelmeydu? reis nur bekrining yi shyawlyanggha oxshash xelqni ziyangha uchratqan partkom sékritarliridin hésab sorighidek hoquqi yoqmu yaki jasariti yoqmu?
Mana bu, yéngisar déhqanlirining shikayiti tor betlerde élan qilinghandin kéyin, filimni körgüchiler otturigha qoyuwatqan soallardur.
