Xitaygha Aldap Kétilgen 3000 din Artuq Uyghur Baliliri Qayturup Kélindi
Muxbirimiz Gülchéhre
2009-02-10

Nechche on yillardin buyan, yaman niyetlik kishiler teripidin Xitaygha aldap kétilgen, sétilghandin kéyin bala jinayetchilerge ayliniwatqan uyghur narside bala hem yash ösmürlerning barghanche köpiyishi uyghur jemiyitidiki éghir mesile bolup kelgen idi.


Düshenbe küni xitay xewer toridin ashkarilinishiche,, uyghur éli jamaet xewpsizlik dairiliri 2006 - Yilidin bashlap 2008 - Yilining axirighiche xitay ölkilirige aldap kétilip oghriliq, yanchuqchiliq we bashqa jinayetlerge mejburlanghan 3056 neper yash ösmürni qayturup kelgen.

Adem bédikliri, jinayet guruhlirining qolidin qutulup aililirige qaytqan bu balilar asasen qeshqer, xoten we aqsuning namrat jayliridin bolup, hemmisi dégidek xitay ölkiliride yanchuqchiliq, oghriliqqa oxshash jinayetlerge mejburlanghan we bu jeryanda rohiy, jismaniy jehetlerdin intayin éghir xorlanghan, ziyankeshliklerge uchrighan.

Xewerlerdin ashkarilinishiche, 8 chong adem bédikliri guruhi pash bolghan, 177 neper jinayetchi tutulghan hemde yene guruhlar teripidin türlük jinayetlerge mejburlanghan téxi qoramigha yetmigen yash ösmürlerdin 746 nepiri aililirige qayturulghan.

Uyghur balilirining xitay ölkilirige aldinip, sétilip barghandin kéyin jinayetlerge mejburlinishi hemde heq ‏ - Hoquqlirining éghir depsende qilinishi yillardin béri, erkin asiya radiosi qatarliq xelqara metbuatlarda tenqidliniwatqan shundaqla xitayning xelq wekilliri qurultayliridimu otturigha qoyuluwatqan bolup, hökümet heq - Hoquqliri éghir dexlige uchrawatqan uyghur balilirini, weyran boluwatqan nechche minglarche aililerni qutquzushqa jiddiy heriket qilmighanliqtin, bir qanche yil ilgiri, bir qisim uyghur ziyaliylar özlikidin teshkillinip xitay ölkiliride sersan boluwatqan uyghur balilirini qutquzushqa heriket qilghan idi, mezkur heriketke qatnashquchilarning bildürüshiche, 1990 - Yillardin kéyin xitayning, shangxey, béyjing, guangju, shinjin qatarliq chong sheherlirige aldinip bérip jinayetlerge mejburlanghan uyghur balilirining sani texminen 40 mingdin ashidiken.

Menbe:http://www.rfa.org/uyghur/xewerler/qisqa_xewerler/uyghur-balilar-xitayda-02112009014301.html/story_main?encoding=latin