Muxbirimiz Shöhret Hoshur
2010-12-24
Xitay merkizi xelq radio istansisi uyghur bölümining muxbiri, selkin tor bétining bashqurghuchiliridin biri, zhurnalist muhemmetjan abdullaning muddetsiz késilgenlik xewiri xelqara metbuatlar we xelqara teshkilatlarning küchlük diqqitini tartti.
RFA/Shohret Hoshur
Zhurnalist muhemmetjan abdullaning xizmet kinishkisi
Tünügün washington pochtisi géziti, waqit zhurnili qatarliq gézit, zhurnallar, bügün fransiye axbarat agéntliqi we birleshme agéntliq qatarliq 50din artuq axbarat wasitiliri zhurnalist muhemmetjan abdullaning muddetsiz késilgenlik weqesi heqqide xewerler élan qildi. Xewerlerde omumyüzlük halda uyghurlarning pikir erkinlikining qattiq cheklimige uchrawatqanliqi, bolupmu bu weziyetning 5 -Iyul weqesidin kéyin téximu éghirlashqanliqi, ipade erkinlikidin ibaret eng eqelliy insaniy heqqini qollanghanlarning wehshiy jinayetchilerge bérilidighan éghir jazalar bilen jazaliniwatqanliqi bayan qilinghan.
Xewerlerde, muhemmetjan abdulla üstidin échilghan sotning mexpiy bolghanliqi we bu weqening 8 aygha qeder dunyagha ashkarilanmighanliqi we bérilgen jazaning ishengüsiz derijide éghirliqi alahide tekitlengen. Mezkur xewer yene chégrasiz muxbirlar teshkilati, dunya kishilik hoquqni közitish teshkilati qatarliq köpligen xelqara teshkilatlarning tor betlirige qoyuldi.
Fransiye axbarat agéntliqining xewiride, dunya uyghur qurultiyi bayanatchisi dilshat rishitning töwendiki sözlirige yer bérilgen. " Muhemmetjan abdulla üstidin chiqirilghan höküm atilishta sotchining hökümi bolsimu, emeliyette dairilerning hökümidur؛ yeni höküm siyasiy bir hökümdur." Birleshme agéntliqning xewiride dilshat rishitning töwendiki sözlirige yer bérilgen: "muhemmetjan abdulla héchqandaq jinayet ötküzgen emes, u eger rastinila shawgüen weqesi heqqide xewer yazghan we xewer terjime qilghan bolsa, undaqta u özining heqiqiy zhurnalistliq mesuliyitini ada qilghan, zhurnalistliq exlaqini namayan qilghan. Biz höküm chiqarghan sotning jeryani we hökümning tepsilatini élan qilishni telep qilimiz."
Zhurnalist muhemmetjan abdulla türmide. 2009-Yili séntebir. Bügün xelqara uyghur qelemkeshler jemiyiti radiomizda bayanat bérip, muhemmetjan abdulla yoluqqan jazaning, bügün uyghur qelemkeshliri duch kéliwatqan bésim we zerbining bir tipik misali ikenlikini bildürdi.
Mezkur jemiyetning reisi qeyser abdurusul, uyghur qelemkeshliri bügün dunyadiki bashqa diktator döletlerdiki qelemkeshlerge nisbeten éytqanda, köp derijide éghir bésimgha uchrawatqan bolsimu, uchur-Alaqining yétersizliki sewebidin dunyagha yéterlik derijide bilinmey kéliwatqanliqini eskertti.
Yéqinda radiomizgha kelgen yene bir inkasta bayan qilinishiche, selkin tor bétide xalisane bashqurghuchiliq wezipisini ötewatqan 300 ge yéqin qelemkesh we yéziqchiliq heweskarliri bar bolup, bularning hemmisi 5 -Iyuldin kéyin tutqun qilinghan. Bu xewerni hazirghiche ispatlash mumkin bolmay kelmekte. Qeyser abdurusul ependining qarishiche, muhemmetjan abdullaning muddetsiz késilishi, tor bashqurghuchiliri heqqide jemiyette tarqalghan ensiz xewerlerning asassiz emeslikini körsitidu.
http://www.rfa.org/uyghur/xewerler/tepsili_xewer/muhemmetjan-abdulla-12242010150223.html/story_main?encoding=latin
