Ixtiyariy muxbirimiz Erkin Tarim
2010-12-23
Hisashi, chizuko we kouze qatarliq kishiler birlikte tüzgen, yaponiye tetqiqat neshriyati teripidin yéqinda inglizche we yaponche neshr qilinghan s d liq kitab `21-Esirning 10 yilidiki meshhur 30 xewer` namliq kitabning ichidiki meshhur 30 xewerning sekkizinchisi 2008-Yili 3-Ayda tibette yüz bergen tibetlerning namayishi bilen 2009-Yili 7-Ayning 5-Küni ürümchide yüz bergen 5-Iyul ürümchi weqesi. Bu xewer 10 yil ichide dunyada yüz bergen 30 chong xewerning 8-Si bolup bahalanghan.
Kitabta 5-Iyul ürümchi weqeside adalet tilep namayish qiliwatqan uyghur qiz-Ayallirining süriti bérilish bilen birge, namayishning jeryani we uyghurlarning néme üchün namayish élip barghanliqining sewebi etrapliq chüshendürülgen.
Kitabta uyghurlarning yéqinqi zaman tarixida ikki qétim jumhuriyet qurghanliqi we bu jumhuriyetlerning xitaylar teripidin mustemlike qilinghanliqi otturigha qoyulush bilen birge, 1955-Yili mustemlike sherqiy türkistan zéminining ismining shinjang uyghur aptonom rayoni dep özgertilgenliki bayan qilinghan. Uyghurlarning bu eziz wetinini qolgha keltürüsh üchün chetellerdiki uyghurlarning türlük paaliyetlerni élip bériwatqanliqi, wetini ichidiki uyghurlar bolsa xitayning küchlük siyasiy we iqtisadiy bésimlirigha qarshi tinchliq yolida adalet tilep namayish élip bériwatqanliqi we ularning namayishlirining xitay merkiziy hökümitining buyruqi bilen qattiq basturulghanliqi qeyt qilinghan.
Biz kitab heqqide toluq melumat élish üchün yaponiye kagoshima xelqara uniwérsitétining mutexessisi doktor haji qutluq qadiri we türkiye istratégiyilik chüshenche instituti mutexessisi doktor erkin ekrem ependiler bilen téléfon söhbiti élip barduq.
http://www.rfa.org/uyghur/xewerler/tepsili_xewer/meshhur-xewer-12232010171222.html/story_main?encoding=latin
