Xitayda Intérnét Erkinlikini Cheklesh Qanuniy Asasqa Ige Qilindi

Muxbirimiz Ekrem
2010-05-03

Gérmaniye dolqunliri radiosining xelq gézitide élan qilinghan maqalidin neqil élip körsitishiche, 4 - Ayning 28 - Küni xitay hökümiti "dölet mexpiyetlikini qoghdash qanuni" gha tüzitish kirgüzgen bolup, asasliqi intérnétte dölet mexpiyetlikining ashkarilinip kétishige qarshi mezmunlarni öz ichige alghan bu layihini xelq qurultiyi daimiy komitétning 3 - Omumiy yighinigha sunghan hem 29 - April küni qarardin ötküzüp élan qilishni pilanlighan.
Xelq gézitide élan qilinghan maqalide körsitilishiche, bu tüzitish layihisi "yéngi dewrning éhtiyajigha maslishish" üchün tüzüp chiqilghan iken. Bu yerde közde tutulghan yéngi dewr pütünley xitay hökümitining yéngi dewri bolup, xitay ziyaliyliri bu qanunning puqralarning pikir erkinlikini téximu qattiq qamal qilidighan we pütünley xitay kompartiyisining menpeeti üchün xizmet qilidighan mustebit qanun bolghanliqini tilgha alghan. Béyjingdiki xitay ziyalisi jang key we kishilik hoquq paaliyetchisi lyu feyyöler pikir bayan qilip, " dölet mexpiyetlikini qoghdash qanuni"ning xitay asasiy qanunida belgilengen pikir erkinlikige tüptin qarshi qanun bolghanliqini tilgha alghan. Mexpiyetlikning chek - Chégrisi éniq belgilenmigen bu qanunning xitay saqchilirining hoquqini zoraytidighanliqini we puqralargha éghir ziyanlar élip kélidighanliqini eskertken.

Gérmaniyidiki uyghur ziyalisi küresh ataxan ependi intérnét erkinlikining depsende qilinishi tüpeyli, hazirghiche mingdin artuq uyghur ziyaliysining xitay türmiliride yétiwatqanliqini we uyghurlarning intérnét alaqisining bügüngiche eslige kelmigenlikini tilgha aldi. U sözide, xitayning bu qanunlirining özining yüzige özi qara sürtidighan bir qanun ikenlikini we xitay hökümitining insaniyetke qarshi jinayet ötküzüwatqanliqini tekitlidi.

Gérmaniye dolqunliri radiosida élan qilinghan "xitayning dölet mexpiyetlikining chek - Chégrisi éniq emes" namliq xewerde körsitilishiche, bu qanun tüpeyli xitaydiki barliq tor betliri xitay jamaet xewpsizlik organliri bilen hemkarlishishqa we ulargha boysunushqa mejbur bolidiken.

http://www.rfa.org/uyghur/xewerler/tepsili_xewer/internet-cheklesh-qanuni-05032010203507.html?encoding=latin


Yuqiridiki awaz ulinishidin, bu heqtiki melumatimizning tepsilatini anglaysiler.