Xitay Kommunist Hakimiyiti Duch Kéliwatqan Xewp
Muxbirimiz Ekrem
2010-09-08

9 - Ayning 5 - Küni frankfort mejmue gézitige "xitay kommunistliridiki mustebitlik amilliri we jemiyet siyasiti" namliq uzun bir maqale bésilghan bolup, maqalide xitay hakimiyiti nöwette duch kéliwatqan éghir xewpler tilgha élinghan.

Gérmaniye dolqunliri radiosining 9 - Ayning 7 - Künidiki xewiride frankfort mejmue gézitidin neqil élip körsitishiche, maqalide xitay kommunistik partiyisining hökümranliq ornining tewrep qalghanliqini bayan qilip " xitay hökümiti üchün parawan dölet qurushning waqti qistap kelmekte, mesilining éghirliq derijisi mustebit hakimiyetni qanuniy hökümranliq ornidin mehrum qalduridighan basquchqa élip kirmekte" dep yazghan.

Gérmaniyidiki uyghur ziyaliysi küresh ataxan ependi, gherb elliride bu xildiki maqalilerning barghanséri köpiyiwatqatliqini tilgha aldi.

Maqalide shundaq déyilgen: "eger dunyadiki bu ikkinchi chong döletning milliy daramitining éshish süriti töwenlise, kespiy xizmet orunliri shangxeyning kökke taqashqan igiz binalirigha oxshash tiz sürette köpeymise, eger ismi - Jismigha layiq heqiqi dawalash tüzülmisi ornitilmisa, nopusta qériliq nisbiti éship bériwatqan jemiyet ehli qériliq kütünüsh heqqige érishelmise, ish ornigha ige bolghan xizmetchiler ashundaq qullarche muamilige uchrawerse, undaqta hökümranlarning texti kumpeykum bolup kétidu, mustebit hakimiyet birdin ‏- Bir hökümran bolushtek qanuniy ornidin mehrum bolidu, köp qisim junggoluqlarning yildin ‏- Yilgha yaxshi yashishigha yol qoyunglar."

Küresh Atahan ependi xitaydiki hersahe tereqqiyatning oxshashla xelqning hakimiyetke bolghan qarshiliqlirinimu tereqqiy qildurup kelgenlikini tekitlidi.

Ushbu maqalide yene mundaq bayanlar orun alghan: "xitayning tarixini körüshning özi yéterlik. Aqiwiti inqilabtin ibaret. Partiye bu nuqtini bilidu. Reis xu jintawning parawan dölet qurush chaqiriqini otturigha qoyushidiki sewebmu mushu. Muhim bolghini 2 - Derijilik junggoluqlar, yeni ashu tereqqiyat ichide arqida qéliwatqan yéza ahalisi yaxshi künge érishishi lazim. Xitayda démokratiye mulahizisi yoq. Béyjingdiki meshhur chingxua uniwérsitétidiki siyasiyunlarning munazire qiliwatqini siyasiy tüzülme emes. Shundaqla menpeetdar guruhlarning hoquq ornimu emes. Chünki, bu döletning ijaziti boyiche chüshengende, hökümet bolsa salahiyitidin gumanlinishqa bolmaydighan ilahiy küch. Xelqning munazire qiliwatqini dölet bashqurush seniti, belki qandaq qilghanda köpchilik yaxshiraq kün ötküzer dégendin ibaret."

Uyghur ziyaliysi Küresh Atahan ependi xitaydiki bu tereqqiyatning milliy zulumlarning yenimu köpiyishige türtke bolghanliqini eskertti.

Frankfurt mejmue gézitide élan qilinghan bu maqalide, hoquqdarlarning ghayet zor bésimgha duch kéliwatqanliqi körsitilgen. Maqalining "chirik dawalash tüzülmisi" namliq mawzu astidiki bayanlarda munular körsitilgen: "2000 yil ilgiri dawalash usulini ijad qilghan bir döletning kishini biaram qilidighan teripi shuki, dawalash üchün ajritilghan meblighi omumiy iqtisadiy darametning 4.5% Ini igileydu. Amérikining töttin birigimu toghra kelmeydu. Késelge béridighan dora köp, dora puli qimmet, yataqta yatquzush waqti uzun, késeller doxturxanilarning pul basidighan mashinisigha aylinip qalghan."

Maqalida tetqiqatchilarning yekünlirige binaen, xitayda ümidsizlengen puqralarning doxturlargha hujum qilish weqelirining yiligha qanche ming qétimdin ashidighanliqi, puqralarning öz salametliki üchün dua qilish yaki tilemchilik qilishtin bashqigha qadir emesliki eynen bayan qilinghan.

"Xitay kommunistliridiki mustebitlik amilliri we jemiyet siyasiti" namliq bu maqalining "qérilishiwatqan nopus qerellik partlaydighan bomba" dégen mawzu astidiki bayanlarda, xitay hökümiti üchün hemmidinmu muhim bolghan qurulush sahesining qériliq istraxowaniye ikenliki tilgha élinghan. Xitayda yalghuz perzentlik kishilerning, baliliri öydin ayrilghandin kéyin uzun muddet yétimsirap yashaydighanliqi, kütünüsh heqliridin tamamen mehrum bolghan bu qériliq hayatning éghir zulum ikenliki, ularni goya qerellik partlaydighan bir bombigha oxshitish mumkinliki otturigha qoyulghan. 2030 - Yiligha barghanda, xitay nopusining 1/3ning pénsiye yéshigha yétidighanliqi, ular üchün hichqandaq bir qériliq kütünüsh heqqi yoqluqi körsitilgen.

Maqalide iqtisadi hemkarliq teshkilatining bu xusustiki yekünliridin misal élip, barliq hel qilish charisining xitay hökümitining zimmisida ikenliki, pénsiye puli tüzülmisi rasxotini ashurushi kérekliki, undaq bolmaydiken, xitay hakimiyitining oylimighan aqiwetlerge giriptar bolidighanliqi agahlandurulghan.

Maqalide shundaq déyilgen: "ijtimaiy inqilab xitayda muqerrer yüz béridighan mesilige aylinip boldi. Partiye shuni bilidu, eger héchqandaq bir tedbir qollanmisa, uning töleydighan bedili téximu éghir bolidu."

http://www.rfa.org/uyghur/xewerler/tepsili_xewer/xitay-hakimiyitige-xewip-09082010202328.html/story_main?encoding=latin
Yuqiridiki awaz ulinishidin, bu heqtiki melumatimizning tepsilatini anglaysiler.