Muxbirimiz Erkin
2008-09-18
Amérika prézidénti jorj bush charshenbe küni aqsarayda amérika musulman jamaet erbablirigha we washingtondiki musulman döletler elchilirige iptar ziyapiti bérip, musulmanlarning ramizan éyini mubareklidi.
AFP Photo
Prézidént bush 17 - Séntebir aq sarayda iptar ziyapiti ötküzüp, musulman lidérlerni we bash elchilerni kütüwalghan.
Iptar ziyapiti bérilgen waqit xitay islam jemiyitining muawin reisi adiljan hajikérimni öz ichige alghan bir xitay diniy wekiller ömiki amérikini ziyaret qilip, amérikiliqlarni xitay puqralirida diniy erkinlik barliqigha ishendürmekchi bolghan mezgiller idi. Bush iptar ziyapitidiki tebrik sözide pütün dunya musulmanlirining "ramizan éyigha mubarek" dédi.
Amérikidiki musulman jamaet erbablirigha we musulman döletlerning washingtondiki bash elchilirige her yili ramizanda iptar ziyapiti bérip, musulmanlarning ramizan éyini tebriklesh prézidént jorj bush amérikida hakimiyet sorighan 8 yildin béri, aqsaray yolgha qoyup kéliwatqan bir enene bolup qaldi.
Prézidént bush musulman jamaet erbablirigha we musulman döletler bash elchilirige béridighan bu yilqi iptar ziyapitini charshenbe küni bergen bolup, iptarchilar rozini aqsarayda achti. Bu prézidént bushning amérikida hakimiyet sorighandin béri 8 - Qétim iptar ziyapiti bérishi shundaqla charshenbe künidiki iptar bushning wezipisi axirlishishtin burun bergen axirqi iptar ziyapiti bolup hésablinidu.
Iptar ziyapitide sözligen tebrik sözide dunya musulmanlirining ramizan éyini mubarekleydighanliqini tekitligen bush," ramizan islam eqidilirige asaslanghanda tengrining kalami bolghan muqeddes quranning muhemmed peyghemberge chüshürülgenlikini xatirilesh éyidur. Bu kalam dunyadiki eng muqeddes dinlarning biri bolghan bu dinning asasini teshkillimekte. Bügün dunyadiki bir milyarttin artuq musulman ramizanni kündilik rozisi bilen xatirilep, semimiy dua qilmaqta we sediqe bermekte" dep körsetti.
Bush hakimiyet sorighan mezgilde iptar ziyapiti aqsarayning aditige aylanghan bir dewr bolup, bu amérika bilen islam dunyasining munasiwiti nahayiti sezgür ehwalda turuwatqan mezgiller idi. Amérikida yüz bergen 11 - Séntebir weqesi, islami radikalizmgha qarshi urush qozghash, afghanistangha hujum qilish, iraqni igilesh qatarliqlar munasiwettiki bu sezgürlükning asasi sewebi idi.
Bush islamning möhterem tarixi barliqi, islam alimlirining insaniyet medeniyitige zor töhpilerni qoshqanliqini mueyyenleshtüridu. Bush mundaq deydu": biz ramizan jeryanida islamning uzun we möhterem tarixini xatirilimektimiz. Islam dunyasi esirlerdin béri bilim we medeniyetning ulugh böshüki bolup kelgen. Musulman peylasoplar we alimlar insaniyet bilim buluqining aldinqi qataridin orun alghan idi. Her qaysi dinlargha mensup kishiler musulmanlarning pelsepe we shéiriyet, matématika we tibabetchilikke qeder sahelerde qoshqan töhpisining paydisini körgen."
Prézidént bush amérika tarixidiki eng dindar prézidéntlarning biridur. Uning dewri diniy erkinlik eng köp tekitlengen dewr bolup hésablinidu. U iptarchilargha sözligen nutuqida diniy erkinlikke hörmet qilidighanliqi, lékin muteesiplikni ret qilidighanliqini bildürdi. Bush": dölitimizning eng chong artuqchiliqlirining biri diniy étiqadlarning köp xilliqidur. Amérikiliqlar oxshimighan nurghun dinlargha étiqad qilidu. Lékin bizning hemmimiz diniy étiqadning erkin bolushi kéreklikide ortaqliqimiz bar. Biz her türlük muteesiplikni ret qilimiz. Hökümitim ötkenki 8 yilda musulman amérikiliqlar bilen her qaysi diniy étiqadlarning adaletlik muamilige uchrishi, teng mewjüt bolup turushi üchün birge xizmet qilghanliqidin pexirlinidu "dep tekitlidi.
Prézidént bushning musulmanlargha iptar ziyapiti bergen mezgili xelqara metbuatlar, cheteldiki uyghur teshkilatliri we kishilik hoquq organlirining xitay dairilirini ramizan éyida uyghur kadirlar, ziyaliylar, yashlar we oqutquchilarning roza tutushini cheklesh, ashxana we réstoran xojayinlirini kündüzi xéridar kütüshke mejburlash bilen tenqid qiliwatqan mezgiller idi. Prézidént bushning iptar ziyapiti küzetküchilerde xitay rehbiri xu jintaw musulman erbaplargha iptar ziyapiti béreleydighan ehwalgha yételemdu ? dégen soalni peyda qilatti. Amérikidiki türkologiye penler doktori, xitayshunas we yipek yoli tetqiqatchisi qahar barat ependi bolsa xitayning diniy erkinlikke hörmet qilidighan ehwalgha kélishi üchün uzun yol méngishigha toghra kélidighanliqini bildürdi.
Prézidént bushning aqsarayda bergen iptar ziyapitide amérika armiyisidiki musulman eskerlerning imami abdulla xulwe dua qildi. U duasida allahning özlirige qiyinchiliqlarni yéngishke küch - Quwwet, sewri - Taqet we eqli - Paraset, her daim intizam we sadaqetmenlik ata qilishini tiligen.
Prézidént bush iptarchilargha sözligen nutuqida yene, amérikining dunyaning her qaysi jaylirida musulmanlar bilen erkinlik üchün hemkarlishiwatqanliqini bildürdi. U mundaq deydu": biz yene dunyaning her qaysi jayliridiki musulmanlar bilen ilgiri erkinlik nisip bolmighan milyonlighan xelqqe erkinlik tarqitish üchün hemkarlishiwatimiz. Biz iraq we afghanistan xelqining zulumkar hakimiyetlerdin qutulup, erkin jemiyet berpa qilishigha yardemlishiwatimiz."
Bush musulmanlarning amérika pen téxnika tereqqiyatigha qoshqan töhpisini maxtash bilen birge amérika armiyisidiki musulman eskerlerge hörmet bildüridighanliqini tekitlidi. U, "biz ramizan éyining sayiside amérika armiyisidiki musulman eskerlerni esleymiz. Ular dölitimizning yaxshi tereplirige wekillik qilghuchilar. Men ularning bash qomandani bolghanliqimdin pexirlinimen" deydu.
Menbe:http://www.rfa.org/uyghur/xewerler/tepsili_xewer/bush-musulman-iptar-09182008201028.html/story_main?encoding=latin
