Uyghur Alimi Imin Tursun Haji We ' Türkiy Tillar Diwani'


Muxbirimiz Jüme
2008-12-16


2008 - Yilida uyghur alimi mehmut qeshqiri tughulghanliqini 1000 yilliqi pütün türk dunyasida ortaq tebriklendi. Jümlidin 15 - Dékabir shinjang uniwérsitétidimu mushu munasiwet bilen bir ilmiy muhakime yighini élip bérilghan.


Süret, 2008 - Yili 10 - Ayning 17 - Küni türkiyining shimalidiki qaradéngiz boyigha jaylashqan rize wilayitide mehmut qeshqirining tughulghanliqining 1000 - Yilliqi munasiwiti bilen xelqaraliq mexmut qeshqiri ilmiy muhakime yighini échiliwatqan rize uniwérsitétining lozunka ésilghan binasi.


Yighingha uyghur alimi imin tursun hajimni öz ichige alghan bir qisim nopuzluq uyghur ziyaliyliri ishtirak qilghan we soz qilghan.

Uyghur alimi mehmut qeshqiri tughulghanliqining ming yilliqi munasiwiti bilen shinjang uniwérsitétida élip bérilghan ilmiy muhakime yighini 15 - Dékabir ürümchi waqti etigen saet 8 de bashlinip shu küni kechqurun ayaghlashqan.

Uyghur élide chiqidighan tor betliride bu heqte bérilgen xewerlerge qarighanda, yighingha péshqedem uyghur ziyaliyliridin imin tursun, mirsultan osmanlar we mahinur qasim, mijit nasir qatarliq jamaet erbabliri hemde aliy mektep oqughuchiliri bolup 300 ge yéqin adem qatnashqan.

Yighinda uyghur ziyaliysi mirsultan osman we imin tursun ependiler "türkiy tillar diwani" we mehmut qeshqirining nesebi mesilisi heqqide toxtalghan.

Imin tursun ependim mezkur ilmiy muhakime yighinida sözligen nutqida, uyghurlarning merkizi asiyada yashap, ilimning her qaysi saheliride keshpiyatlarni ijad qilip, dunya medeniyet xezinisige her xil töhpilerni qoshup kelgenlikini, mehmut qeshqiriningmu ashu xildiki pexirlik zatlardin biri ikenlikini otturigha qoyghan.

Nöwette uyghur élide "türkiy tillar diwani" ning yéngi nusxisi neshrdin chiqqan, bu nöwet neshr qilinghan yéngi nusxa jemiy ikki tom bolup, imin tursun ependining bildürüshiche, bu qétim uyghur élide neshr qilinghan "türki tillar diwani" hazirghiche neshr qilinghan "türkiy tillar diwan" liri ichide eng mukemmili iken.

Xitay hökümiti uyghur élide yürgüzüwatqan " qosh til" maarip siyasiti bilen uyghur tili aliy mekteplerde bolupmu tebiiy pen saheside istémaldin qalduruldi, shundaq sharaitta meshhur tilshunas alim mehmut qeshqirining türkiy tilliq milletlerning jümlidin uyghurlarning til medeniyitige qoshqan töhpisini eslep hemde ushbu xususta ilmiy muhakime yighinlirini orunlashturushning ijtimaiy arqa körünüshliri heqqide soralghan soallirimizgha biwasite jawab bérishtin özini qachurghan imin tursun ependim "türkiy tillar diwani" ning qedimiy uyghur tilini tetqiq qilishta muhim ehmiyetke ige ikenlikini heqqide toxtaldi.

Gerche imin tursun ependim uyghur élidiki aliy mekteplerde istémaldin qéliwatqan, pen - Téxnika tereqqiyati bilen masliqini yoqitish girdabidiki uyghur tilining kelgüsi we nöwettiki mewjutluqi heqqidiki nuqtilarda köp toxtilishni xalimighan bolsimu, emma yéngidin yétiship chiqiwatqan yash uyghur tilshunaslar we uyghur ziyaliyliridin uyghur tilining tereqqiyati üchün " türkiy tillar diwani " ni tetqiq qilish we mehmut qeshqirining ijtihat rohigha warisliq qilishni ümid qilidighanliqini bildürdi.

Yuqiridiki awaz ulinishidin, uyghur ili shinjang uniwérsitétida ötküzülgen mehmut qeshqirining 1000 yilliqini xatirilesh ilmiy muhakime yighini heqqide yighin ishtirakchiliridin biri bolghan imin tursun ependi bilen ötküzgen söhbet asasida teyyarlanghan melumatimizni anglaysiler.

Menbe:http://www.rfa.org/uyghur/xewerler/tepsili_xewer/uyghur-alim-mexmut-qeshqiri-12172008055022.html/story_main?encoding=latin