4 - Awghust Semen Weqesidiki Ikki Uyghur Qeshqerde Sotlanghandin Kéyinki Inkaslar
Muxbirimiz Weli
2008-12-08

Xelqara qelemkeshler jemiyiti uyghur merkizining bash teptishi haji abdurishit kérimi 'tötinchi awghust semen weqesi' ni peyda qilghan abduraxman azat, qurbanjan ablimit namliq aka - Uka ikki uyghur üstidin qeshqerde échilghan sot ehwalini we jemiyettiki inkaslarni tonushturdi.

4 - Awghust künidiki hujumda öltürülgen 16 xitay qoralliq saqchi xadimlirining matem murasimgha qatnishiwatqan uyghurlarning yighilip turushqan we bir xitay saqchisining kishiler topini nazaret qilip turghan körünüshi. 2000 Gha yéqin uyghurlarmu matem murasimigha qatnashqan bolup, bir nechche kishiler AFP muxbirigha özlirining matemge buyruq bilen qatnishiwatqanliqini éytqan.

Bu ikki uyghurda qilche eyminish yaki temtiresh bolmighan
Abdurishit haji kérimi bu heqte éniqlighan ehwallar toghrisidiki téléfon xatirisini hazirche ashkarilashni xalimaydu. Uning bayan qilishiche, 11 ‏ - Ayning 11 ‏ - Küni'tötinchi awghust semen weqesi'ni peyda qilghan ikki uyghur üstidin qeshqerde échilghan sottiki soraqlar we höküm élan qilish nahayiti sürlük élip bérilghan bolsimu, emma bu ikki uyghurda qilche eyminish yaki temtiresh bolmighan.

'Ikkinchi pilanni orunliyalmighanliqimgha epsuslinimen'
Abdurishit haji kérimining bayan qilishiche, köktat satidighan qurbanjan ablimit sotta özining ikkinchi pilanini orunliyalmighanliqigha epsuslinidighanliqini bildürgen.

Sottiki soraq ehwali jemiyetke tarqilip ketken
Abdurishit haji kérimining bayan qilishiche, xitay hökümiti gerche qeshqerde élip barghan bu yépiq sotning ehwali heqqidiki uchurlarni intayin mexpiy tutqan bolsimu, emma buning ehwali qeshqergila emes, jenubtin shimalghiche keng tarqalghan.

Xitay hökümiti buning tesirini tazilash üchün meschitlerde tenqidiy teshwiqat élip barghan
Hazir shiwétsiyide turuwatqan abdurishit haji kérimining bayan qilishiche, xitay hökümiti buning tesirini tazilash üchün diniy zatlargha tenqid tizisi yézip bérip, ular arqiliq meschitlerde tenqidiy teshwiqat élip barghan. Meschit ehli buningghimu qarshi turghan.

Ikki uyghurni rabiye xanimgha chétip eyiblesh toghrisida uqturush chüshürülgen
Abdurishit haji kérimining bayan qilishiche, buningdin bashqa yene, xitay hökümiti hazir qeshqerde maaripqa nahayiti qopalliq bilen arilishiwatidu. Mekteplerde uyghur til - Edebiyat dersi ötüshni cheklesh üchün, bir munche oqutquchini ishtin boshatqan.

Shundaqla yene, mekteplerning qishliq tetil waqtidin paydilinip, siyasiy kurs échip, 'tötinchi awghust semen weqesi'ni peyda qilghan ikki uyghurni chetellerde uyghurlarning kishilik hoquqi we kelgüsi istiqbali üchün köngül bölüwatqan rabiye xanim bashliq uyghur teshkilatlirigha chétip eyiblesh toghrisida uqturush chüshürgen. Xelq ichide buninggha qarshi inkaslarmu nahayiti küchlük.

Menbe:http://www.rfa.org/uyghur/xewerler/tepsili_xewer/4-awghust-semen-weqesi-12082008211441.html/story_main?encoding=latin