Guangdungdiki Qanliq Toqunush Heqqide Uchur We Inkaslar
Muxbirimiz Shohret Hoshur
2009-06-29

Guangdungdiki qanliq toqunush heqqide xitay hökümiti tekshürüshini dawamlashturmaqta. Emma tekshürüshning qedimi asta, netijisi yétersiz halette turmaqta. Hökümet terepning bildürüshiche, weqege, 6 neper uyghur ishchining 2 neper xitay qizigha basqunchiliq qilghanliqi heqqidiki bir saxta xewer seweb bolghan.


Süret, 2009 - Yili 26 - Iyundiki toqunushta, xitaylar shawgüendiki oyunchuq fabrikisida ishleydighan bir uyghurgha hujum qilip uruwatqan körünüsh.

Saxta xewer arqiliq weqege ot yaqti dep qaralghan ju pemililik bir xitay qolgha élinghan. Emma körsitilgen seweb kishilerde guman peyda qilmaqta. Bu heqte, xitayning shangxey shehiride tijaret qiliwatqan bir uyghur gumanlirini otturigha qoydi.

Xitay weqediki toqunushta bashlamchiliq qilghanlar we ikki uyghur ishchini öltürgen qatillar heqqide hazirghiche melumat bergini yoq. Xitay weqege alaqidar uchur we inkaslarni izchil halda qamal qilmaqta.

Nöwette uyghur yaridarlarning qaysi doxturxanida ikenliki we zawuttin yötkiwétilgen 600 uyghurning qeyerge orunlashturulghanliqi melum emes؛ bügün radiomizning guangdungche bölümi shawguen nahiyisidiki doxturxanilardin ehwal igiligen. Melum bir doxturxana xadimi özi ishlewatqan doxturxanida xenzu yaridarlar barliqini bildürgen, yene bir doxturxana xadimi bolsa, yaridarlarning ehwalining éghir ikenlikini bildürüsh bilen bille, yaridarlar bilen til uqushalmaywatqanliqini eskertken.

Melum bolushiche, mezkur weqe zawutta nahayiti chong wehime peyda qilghan bolup, weqedin kéyin 4000 din artuq ishchi zawuttin ayrilghan.

Mezkur oyunchuq zawuti, xongkongluq bir karxanichigha tewe bolup, zawutta 10 mingdin artuq ishchi barliqi melum. Buning ichide, bu yil 5 ‏ - Ay we 6 ‏ - Ayda bolup qeshqer kona sheher nahiyisidin 800 neper ishchi qobul qilinghan.

Muxbirimiz zawutning xitay ishchiliridin birini ziyaret qilghanda, u , uyghur ishchilarning yürüsh - Turushliridin zawuttiki xitay ishchilarning narazi ikenlikini ashkarilighan.

Weqe yüz bergendin kéyin, kona sheher nahiyisi guangdunggha mexsus xizmet guruppisi ewetken. Kona sheher nahiyilik hökümitining ishxana mudiri mahinur bügün weqe heqqide söz qilghan؛ u sözide uyghur ishchilarning, tunji qétim yurtidin ayrilghanlar ikenlikini, ularning sadda we ishchan balilar ikenlikini bildürgen. Emma uyghur ishchilarni öltürgen we yarilandurghan zorawanlarni eyiblimigen hem jazalash telipinimu qoymighan. U, bu weqening ayrim weqe ikenlikini, milletler ittipaqliqigha tesir körsitelmeydighanliqini eskertken.

Bizge xitayning melum shehridin melumat bergen bir uyghur tijaretchi bolsa, guangdungdiki toqunushni yalghuz saxta xewer keltürüp chiqarghan weqe dep qarimaydighanliqini, asasliqi u yerdiki yerlik xelqning 800 neper uyghur ishchining zawutqa ishqa orunlashqanliqini hezim qilalmighanliqini bildürdi.

Hörmetlik oqurmenler, weqe heqqide dawamliq melumat bérishke tirishimiz. Oqurmenlirimiz ichide weqe heqqide tepsiliy yaki perqliq melumati barlar bolsa, biz bilen alaqilishishini ümid qilimiz.

Yuqiridiki awaz ulinishidin, bu heqtiki melumatimizning tepsilatini anglaysiler.

Menbe:http://www.rfa.org/uyghur/xewerler/tepsili_xewer/guangzhuda-uyghur-xitay-toqunushti1-06292009190543.html/story_main?encoding=latin