Ikki Yil awal Sherqitürkistan xelqi zulumgha qarshi qozghulup, Xitay döliti yürgüziwatqan kultural we érqiy qirghinchiliqqa bolghan naraziliqini ipadilep, bashbaliq kochilirida seldek éqip, özlirining heqqaniy teleplirini otturgha qoyghanidi. Xitaylar tinch shekilde élip bériliwatqan u herketni qanliq toqunushqa aylanduriwetti.U qétimqi herket Sherqitürkistan xelqining wetinimiz tarixida élip barghan shanliq démikorattik herketlirining biri bolup, kölimining kelngliki, xelqarada qazanghan shan-shöritining yüksekliki we tajawuzchilargha bergen zerbisining küchlükliki, milliy herkitimizge qoshqan töhpisining yoquriliqi jehettin ilgiri yüz bergen herqandaq bir herkettin alahiyde perqlinip turghachqa Xelqimiz we dunyadiki zulumgha qarshi Adalet we erkinlik üchün küresh qiliwatqan xeliqler teripidin yad étilip kelmekte.
Sherqitürkistan Xeliq Inqilawi Herkiti yüz bergen ikki yildin béri Sherqitürkistan Sürgündiki Hökümiti bashqa Sherqitürkistan teshkilatlirigha oxshashla bir qatar paaliyetlerni élip bérip, Xitaylarning 2009.yili Shawguen Sheheride we wetinimizning bashbaliqi Ürümchi uningdin bashqa Qeshqer, Qaramay, Ghulja, Qumul, Turpan, Aqsu, Hoten qatarliq Sheherliride Uyghur xelqige qarshi élip barghan dölet térorini qattiq eyiplidi we shu qétimqi basturushlarda ziyankeshlikke uchrighan 270 mingdin artuq Sherqitürkistan xelqining heqqaniy tuyghulliri bilen ortaqlashti.
Sherqitürkistan Kultur Merkizi Sherqitürkistan Sürgündiki Hökümitige wakaliten Gérmaniyede paaliyet körsitiwatqan teshkilatlirimizning biri bolup, U mushu ayning 9.küni, bu qétim Gérmaniyede qanche künlerdin béri élip bériliwatqan Gérman-Türük-Kultur heptiliki paaliyitige „Ishghal Astidiki Sherqitürkistan“ namida qatnashti we Sherqitürkistanning ötmüshi, bügüni we kélichiki heqqide, paaliyetke qatnashqan 20 mingdin artuq ishtirakchigha muhim uchurlarni yetküzdi.
Bu qétimqi Gérman-Türk- Kultur Heptiliki paaliyitige Engiliye, Fransiye, Awustiriye, Gollandiye,Bilgiye, Shiwitsariye, Luksunburg we Türkiye qatarliq döletlerdin kelgen méhmanlarmu ishtirak qildi. Palliyet bashlinishtin awal Yawropa parlamintidin, Gérmaniye hökümiti hem Gérmaniyediki barliq Partiye we ijtimayi teshkilatlarning wekillirimu qatnashti.
Palliyetni teshkilligüchiler Sherqitürkistan Kultur Merkizining Sherqitürkistan Sürgündiki Hökümitige wakaliten oyushturghan xizmetlirige alahiyde yardemde boldi we qulayliq yaritip berdi. Sherqitürkistan Kultur Merkizining Informatsiyon tizgahigha Medeniyet bayrimi ötküziliwatqan meydanning ottursidin yer bérilgen bolup, uy yerge Sherqitürkistan xelqining azatliqi we musteqilliqining simiwoli bolghan muqedes kök bayraq taqaldi.
Paaliyetke Sherqitürkistan Sürgündiki Hökümitidiki birqisim shexisler Sherqitürkistan Kultur Merkizining ezalirigha hemra bolup bashtin-axir qatnashti. Sherqitürkistan Kultur Merkizi Hökümetke wakaliten bayanat ilan qilip, Xitay mustemlikichillirining Sherqitürkistan xelqige jümlidin Uyghur xelqige qaratqan Érqiy we Kultural qirghinchiliqlirini eyiplidi we 2009 wetinimizde yüz bergen démikorattik herkettin kéyin yüz bériwatqan qanliq basturushtin ibaret dölet térorigha ayit ikki ming parchidin artuq resim, kitap, berishur qatarliq teshwiqat matériyallirini tarqatti.
Bu Kultur heptilikini Türk we German ammiwiy teshkilatliri birlikte teshkilligen bolup, uning mezmuni mol, chétilish dayirisi keng orunlashturulghanidi. Türkler tarixta qurghan Imparaturluq we döletlerning bayraqliri muzika we alqish sadaliri ichide, shu dewirlerning kéyim-kéchek we qural-yaraqliri bilen jabdunghan kishiler teripidin sehnige tesherrup qildi.Bu Kultur Bayrimigha Türkiye, Sherqitürkistan , Azerbeyjan, Qazaqistan, Uzbekistan, Türkmenistan, Qirghizistan, Tajuikistan, Yaqutistan, Tataristan, Qirim, Qaraqalpaqistan, Altay, Xakas, Awar, Shur, Chichenistan, Afghanistan, Iran, Iraq, Kemchatka, Daghistan, Bashqurtistan, Bosiniye, Kosowo, Yunanistan, Bulgharistan, Russiye qatarliq dölet we rayonlardin kelgen türk dunyasigha mensup minglighan qimmetlik mihmanlar qatnashti. Bugunki 50 tin artuq Türki milletler özlirining kiyim-kéchekliri we Folklori, milly iptixarsimwoliri, bayraqliri bilen sehninni ajayip janlanduriwetti. Tarixtiki Imparaturluq we Döletlerge, bügünki dölet we xeliqlerge simiwol süpitie alahiyde paaliyetke teshrip qilghanlar „Sherqitürkistangha Salam!“, „Uyghurlar Dayim Yadimizda!“, „ Biz Sherqitürkistanni Unutmaymiz!“ dep shuawar towlidi.Uyghur Imparaturluqi, Qarahanlar Imparaturluqi we Sherqitürkistan Jumhuriyitining bayraqliri, özgür we musteqqil türk döletlirining bayraqliri arisida sehnide jewlan qilip, Sherqitürkistan Xelqining parlaq kélichikidin bisharet berdi!
Sehnide tekrarlinip turghan „Sherqitürkistan“ , „Uyghur Imparaturluqi“, „Uyghur Bayriqi“ dégendek sözler Paaliyetke qatnashquchilarning, Sherqitürkistangha bolghan diqqitini téximu ashurdi.Tonulghan sennetkarlar Uyghur bayriqini sehnide lepilditip, mana bular Asiyada „Büyük Hün Imparaturliqi“, „ Köktürk Imparaturluqi“, „Uyghur Imparaturluqi“, „Qarahanlar Imparaturluqi“ we „Qeshqeriye Döliti“ni qurghanlarning yeni Uyghurlarning bayriqi! dep tamashibinlargha xitap qildi!
Sherqitürkistan Kultur Merkizi 2007.yili Gérmaniyede qurulghan Sherqitürkistan Birliki Teshkilatining bügünki dawami bolup, u qurulghandin béri Yawropa miqyasida bir qatar paaliyet élip bérip, Sherqitürkistannning Ishghal Astidiki dölet ikenlikini, sherqitürkistan milliy herkitining bir démokratiye we kishlik hoquq dawasila bolup qalmay, eksinche igilik hoquq we milliy musteqilliq dawasi ikenlikini ochuq-ashkare dunyagha jakarlap kéliwatqan teshkilatlarning biri bolup, merkizi Yawropada tesirining küchlükliki bilen alahiyde tonulghan bir teshkilattur. Teshkilat ezaliri paaliyet jeryanida bezi hökümet we axbarat orunliri bilen söhbette bolup, Sherqitürkistanda dawamlishiwatqan érqiy kemsitish, ishsizliq, pilanliq tughut, Ikilogiyelik buzghunchiliq, pilansiz köchmen yötkesh, milliy zulum qataliqlar heqqide pikir almashturdi.
Bu teshkilat bu qétimqi kultur heptilikige Sherqitürkistan Sürgündiki Hökümitige wakaliten qatnashqan bolup, teshkilatning „Ishghal Astidiki Sherqitürkistan“ Paaliyiti shu küni Gérmaniye waqti saet 14:00 de bashlinip 22:00 giche dawamlashti. Bu bir künlik paaliyet jeryanida nurghun ammiwiy teshkilatlar we muhim shexisler bilen alaqe ornitildi.Axirda palliyetni organize qilghanlar teshkilat ezalirini Türk tarixi muziyini ikiskursiye qildurdi.Bir künlük palliyet köngüllük we netijilik axirlashti!
Sherqitürkistan Sürgündiki Hökümiti Kultur We Teshwiqat Ménistirliki
10.Iyul 2011 Gérmaniye/Frankfurt
http://www.yalquzaq.com/?p=20255