Sherqiytürkistan Birliki Teshkilati Kölinde Paaliyet élip Bardi
Mushu ayning 23-küni Kölinde Sherqiytürkistan birliki teshkilati bilen Ezerbeyjan* teshkilatleri 1992-yili 25- Féwralda Ezerbeyjan Jumhuriyitining Qarabagh wélayitide yüz bergen kolléktip qetliam we 1997-yili 5- Féwralda Wetinimiz Sherqiytürkistanda yüz bergen qanliq Ghulja qirghini munasiwiti bilen birlikte xatirlesh paaliyiti élip bardi.
Erméniye döliti 1992-yili 25-Féwralda Ezerbeyjan Jumhuriyitining Qarabagh wélayitige hujum qilip, Qarabaghdiki Xujaliq kentide xuddi xitay hökümiti Barin we Ghulja Sheherliride élip barghan qanliq weqelerge oxshap kétidighan hadésilerni keltürüp chiqarghanidi. U weqede 613 tin artuq adem qirghingha uchridi, ularning ichide qolida tömürning suniqimu bolmighan 106 din artuq ayal, 83 tin artuq nareside we 70 tin artuq yashanghan buway-mumaylar bar bolup, shu qétimqi qirghinda 56 kishi xuddi Barin we Ghulja qiz-yigitliridek insan qélipidin chiqqan derijide éghir iskenjige uchrap hayatidin ayrilghan.Bezilliri tirik turghuzup köydürülüsh we közliri we tirnaqlirini oyiwétishtek wehshiyliklerge uchrighan. Otta köydürülgenler we her türlük éghir jismaniy qiynaqqa uchrighanlar ichide basqunchiliqqa uchrighan xanim-qizlar, éghir ayaq anilar we ana-bala hemralarmu bar.
Xelqara médie orunliri we kishlik hoquq teshkilatlirining raporliridin melum bolishiche, u qétimqi esheddiy qirghin sewebidin 25 bala ata-anisidin, 130 bala anisidin yaki dadisidin ayrilip qalghandin bashqa 6 aile birmu ezasi qaldurulmay qirip tashlanghan. 487 adem izdireksiz yoq bolghandin bashqa qéchip kételmigen qéri-chüre, ajiz- mejüz, ayallar we balilar bolup 1271 adem türmige tashlanghan. Ular ichide 150 kishi hazirghiche hepside éghir ten jazasi astida qiynalmaqta iken.
Teshkilatimizning bir qisim ezaliri bu künki paaliyet pursitidin paydilinip, Sherqiytürkistanda Xitay tajawuzchillirining dölet térori sewebidin yüz bériwatqan, Ezerbeyjanning Qarabagh wélayitining Xujaliq kentidikige oxshap kétidighan qetliamlar heqqide VCD, teshwiqat matériyali, Jornal we bayanatname qatarliqlarni tarqitip, Sherqiytürkistan xelqi duch kelgen milliy zulum, érqiy qirghin we iqtisadiy kirzis qatarliqlarni Gérman, türk xelqi we xelqara sayahetchilerge tarqitip ünümlük netijilerge érishti.
Teshkilatimiz bu qétimqi paaliyette uningdin bashqa biz bilen tamamen teqdirdash bolghan we dertlirimiz oxshap kétidighan Jenubiy Ezerbeyjan we Shimaliy ezerbeyjan xelqining teshkilatliri bilen dostluq we hemkarliq munasiwiti ornutishning deslepki asasini qurdi.
Bu paaliyet shu küni saet 11:30 da bashlinip, 16:30 giche dawam qildi we Kölinerdomning aldidin ötüwatqan 10 minglighan kishining diqqitini özige tartti.
____________________________________
Eskertish: *Ezerbeyjanlar Türkiy xelqlerning asasliq ezalirining biri bolup, hazir Ezerbeyjan Jumhuriyiti, Iran, Géorgiye, Iraq, Russiye, Ukrayin we türkiye qatarliq rayonlargha tarqalghan , omumiy nopusi 30 milyondin ashidu. Ular érqiy alahidilik, til, étiqat, medeniyet, edebiyat-senet we örpi-adet tereplerdin büyük türkistan rayonida yashap kéliwatqan bashqa türkiy xeliqlerge qarighanda Uyghurlargha alahide yéqin turidu.
Siyasiy jehettin qarighanda Ezerbeyjan Tupraqlirini Shimayil ezerbeyjan we jenubiy Ezerbeyjan dep ikkige ayrip bayan qilishqa bolidu. Shimaliy Ezerbeyjan hazirqi musteqqil Ezerbeyjan Jumhuriyitini körsetse, jenubiy Ezerbeyjan hazirqi Iran Islam Jumhuriyitining téritoriyesi ichide turmaqta. Ularning nopusi Ezerbeyjan Jumhuriyitide 10 milyon etrapida bolup qalghan 20 milyongha yéqin Ezerbeyjan xelqi hazirqi Jenubiy ezerbeyjanda yeni Iran téritoriyesi ichide yashimaqta we milliy musteqilliq herkitini qanat yaydurmaqta.
Sowétler hakémiyiti aghdurulup, uning ichidiki bashqa xelqler qatarida Ezerbeyjan xelqimu azat bolup, musteqil jumhuriyitini qughan bolsimu, barliq Ezerbeyjan xelqliri özlirining siyasiy meqsetlirige yétip, birlikke kelgen, toluq hoquqluq bir milliy döletni hazirghiche wujutqa chiqiralmidi. 1990-yillardiki hazirqi Ezerbeyjan dölitining musteqilliqini élan qilishi we Jenubiy Ezerbeyjan (Iranda)da yüz bergen bir qatar weqeler, bügünki kündiki Ezerbeyjan xelqining xelqaralishiwatqan milliy oyghunush herkitini barliqqa keltürdi.
Sherqiytürkistan Birliki Teshkilati Teshwiqat Merkizi