UYGHURISTAN

Kosowaning Musteqilliqi Bir - Birlep Étirap Qilinishqa Érishmekte
2008.02.18

Muxbirimiz Ümidwarning bu heqtiki toluq melumati

Kosowa prézidénti fatmiz séjdyu, bash ministir hashim taji qatarliqlar, kosowaning yéngi musteqilliq bayriqini xeliqqe sunmaqta. AFP Photo
17 - Féwral küni, amérika qatarliq bir qisim döletler resmiy étirap qildi. Emma, sérbiye, rusiye buninggha qarshi chiqqan. Kosowaning musteqilliq élan qilishi xelqarada zor ghulghula qozghidi.

Kosowa erkin, igilik hoquqluq we démokratik dölet

17 - Féwral küni kosowa parlamént alahide yighin chaqirip, kosowa musteqilliqi xitabnamisini maqullidi hemde shu küni nechche on minglighan kosowaliqlarning parlamént meydanigha toplinip, yangratqan alqish sadaliri we tenteniliri ichide musteqilliq jakarlinip, musteqilliq xitabnamisi oqup ötüldi. B b s agéntliqining xewer qilishiche, kosowa bash ministiri hashim tachi musteqilliq xitapnamisini élan qilip, 17 - Féwraldin étibaren kosowaning pexirlik, musteqil we erkin döletke aylanghanliqini, kosowaning emdi musteqil, igilik hoquqluq hem démokratik dölet ikenlikini jakarlighan.

Xewerlerdin qarighanda, kosowa hökümiti yene dunyadiki 192 döletke mektup yollap, özlirining musteqilliqini étirap qilishni hem qollashni telep qilghan.
Qaynam tashqinliq menzire

Kosowaliqlar kochida musteqilliqni tentene qilmaqta.
AFP Photo
B b s agéntliqining xewerlirige asaslanghanda musteqilliq jakarlanghan küni kosowaliqlar özlirining musteqilliqini eng zor qaynam - Tashqinliq bilen tentene qilishqan bolup, sheher merkezliri, kochilirida top - Top bolushqan albanlar kosowa dölet naxshisini hemde özlirining milliy naxsha - Sazlirini yangritip, musteqilliq xushalliqini ipadileshken. Kishiler kosowaning dölet bayriqi kötiriship, bir - Birini tebrikleshken, musteqilliq ten - Tensi ikki kündin buyan izchil dawamlashmaqta.

Shuning bilen bir waqitta yene tamlargha amérika, engiliye qatarliq döletlerning kosowaning musteqilliqini qollighanliqigha rehmet éytish mezmunidiki teshwiqat matériyallirini chaplanghan. Biraq, 18 - Féwral küni bélgradtiki amérika elchixanisi aldida sérb milletchilirining naraziliq namayishi bolup ötken.

Xelqaraliq inkaslar

Kosowa musteqilliq jakarlighandin kéyin aldi bilen sérbiye hökümiti buningdin qattiq narazi bolghan. Sérbiye prézidénti sérbiyining kosowani qetiy étirap qilmaydighanliqini bildürgen, sérbiye bash ministiri bolsa, kosowaning musteqilliqi jakarlishini eyiblep, bu bir saxta dölet" dep atighan.

2007 -Yili 10 - Dékabir küni, yawropa parlaménti bash ishtabida yighin ötküzdi. Yighinda, EU ning tashqi ishlar bashliqi solana ependi bilen rusiye tashqi ishlar ministiri pikir almashturmaqta.

Rusiye itartas agéntliqining uchurlirigha asaslanghanda, rusiye hökümitining muawin bash ministiri buninggha naraziliq bildürüp, rusiyining kosowani tonumaydighanliqini eskertip, shuningdek b d t bixeterlik kéngishining jiddiy yighin chaqirishini telep qilghan hemde kosowaning musteqilliq jakarlishining b d t bixeterlik kéngishining qararigha hemde sérbiyining igilik hoquqigha shuningdek xélsinki höjjitige xilap ikenlikini körsetken. Rusiye parlaméntining ikki palatasimu bu heqte bayanname élan qilip, qarshi turghan.

18 - Féwral küni amérika tashqi ishlar ministiri kandiliza rayis amérika hökümitining kosowaning musteqilliqini étirap qilghanliqini resmiy élan qilip, kosowaliqlarni tebrikligen. Afriqidiki besh dölette ziyarette boluwatqan amérika prézidénti jorj bush tanzaniyide washingtonning kosowaning musteqilliqini étirap qilidighanliqini bildürgen bolup, u " hazir kosowa xelqi musteqil boldi" dégen.

Amérika awazining xewiride körsitilishiche, prézidént bush sözide, "bizning meydanimiz shuki ,birinchidin kosowaning orni mesilisi balqanning weziyiti muqim bolghan ehwal astida hel qilinishi lazim. Ikkinchidin amérika b d t elchisi astixarining kosowa heqqidiki layihisini qollaydu, üchinchidin kosowa hökümiti ochuq halda sérblerning kosowadiki hoquqini qollaydighanliqini bildürdi, buning bilen amérika ilham hés qildi. Amérika ishiniduki, amérika yawropa ittipaqi bilen birlikte sérbiyining menpeetige uyghun terepte turidu, sérbiyilikler bilishi lazimki, ularning amérikidek dosti bar. Axirida amérika yawropa ittipaqi bilen birlikte zorawanliq bolmasliqigha kapaletlik qilidu" dep tekitligen.

Afghanistan tashqi ishlar ministiri sultan exmed afghanistan hökümitining kosowaning musteqilliqini étirap qilidighanliqini jakarlighan

Kosowaliqlar kochida musteqilliqni qaynam - Tashqinliq ichide tentene qilmaqta. AFP Photo

Xitay tashqi ishlar ministirliki düshenbe küni bu mesile heqqide resmiy meydanini ipade qilghan bolup, tashqi ishlar ministirlikining bayanatchisi lyu jenchaw bayanat élan qilip, junggoning kosowaning musteqilliq jakarlishigha "qattiq köngül boluwatqanliqi" hem "chongqur biaramliq hés qiliwatqanliqi" ni bildürüp, "bu bir terepning herikiti" dégen hemde mezkur heriketning bir qatar aqiwetlerni keltürüp chiqirishi mumkinliki" ni eskertken. Emma, teywen tashqi ishlar ministirliki bolsa, kosowaning musteqilliqini tebrikligen.

Yawropa ittipaqi yighin chaqirghan bolup, yawropa ittipaqigha eza döletlerning köpinchisi kosowaning musteqilliqini étirap qilishqa qoshulghan bolsimu, biraq, ispaniye, siprus, grétsiye hem romaniye qatarliq döletler qoshulmaydighanliqini, eger uni étirap qilghanda, bashqa bölünüshni xalawatqanlar üchün xata signal bérip qoyulidighanliqini seweb qilip körsetken. Yawropa ittipaqi 2000 din artuq saqchi, edliye we bashqa sahege mensup xadimlarni ewetip, musteqilliq jakarlanghandin kéyinki tertipni saqlashqa heriket qilghan.

Engliye, fransiye bolsa, yawropa ittipaqidiki barliq ezalarni kosowaning musteqilliqini étirap qilish mesiliside pikir birlikige kélishni teshebbus qilghan. Türkiye tashqi ishlar ministirliki bayanat élan qilip, kosowaning musteqilliqini étirap qilghan.

Uningdin bashqa yene latwiye, éstoniye, bolghariye qatarliq memliketlermu qisqa waqit ichide étirap qilidighanliqini eskertken.

Sabiq sowét ittipaqidin ayrilip musteqil bolghan qazaqistan, qirghizistan, özbékistanlarning meydani téxi éniq emes, emma, latwiye, éstoniye, bolghariye yaponiye hökümetliri bolsa, kosowaning musteqilliqini étirap qilishqa teyyarliq qiliwatqanliqini bildürgen.

Qisqiche ehwali

Kosowa balqan yérim arilidiki sérbiyining gherbiy jenubigha jaylashqan bolup, albaniye,makédoniye qatarliq döletler bilen qoshna, ahalisi ikki milyon bolup, albanlar %90 tin artuq. Yugoslawiye fédératsiyisi dewride kosowa sérbiye jumhuriyitining bir aptonom ölkisi bolup, 1945 - Yili yugoslawiye fédératsiyisi qurulghandin buyan kosowaliqlar aptonom jumhuriyet hoquqini dewa qilghan. Tito ölgendin kéyin, kosowaliqlarning milletperwerlik heriketliri téximu kücheygen bolup, 1989 - Yili, sérbiye rehbiri miloshowich ularni basturghan. Lékin, ularning qarshiliqi buning bilen toxtap qalmighan bolup, 1992 - Yili kosowa jumhuriyitini élan qilip, sérbiyidin ayrim bolghanliqini élan qilghan hemde musteqilliq üchün dawamliq heriket qilghan. 1996 - Yili kosowa azadliq armiyisini qurup, sérbiye armiyisi bilen urush qilip, özlirining hoquqlirini qoghdighan.

Ikki terep arisidiki urush dehshetlik tüs alghan bolup, 1998 - Yili amérika bashliq shimaliy atlantik okyan ehdi teshkilati esker kirgüzgen hemde 1999 - Yili yugoslawiye qoshunlirini bombardiman qilghan. Ene shuningdin étibaren kosowaning teqdiri mesilisi köp qétim muzakire qilinghan bolup, amérika we yawropa ittipaqi kosowaning musteqilliqini qollighan bolsimu, biraq, rusiye we sérbiye buninggha izchil qarshi turup kelgen idi. (Ümidwar)

Uyghurche

Xitay béyjing olimpik musabiqisining bixeterlikige kapaletlik qilalamdu?
" Térrorchi" bash ministirning küresh musapisi
10 Yil burunqi "térrorist" bügün bash ministir
Wang lishongning neziridiki saxta ray sinash doklati
Rusiye, xitay we iran kosowa mesiliside xelqara qanun we prinsiplarni depsende qilmaqta
Kosowa musteqilliq herkiti halqiliq basquchta
Teywen birleshken döletler teshkilatigha eza bolup kirelemdu?
Xongkong sumrugh téléwiziye tor bétide, höseyin jélil qatarliq uyghur musteqilchiliri heqqide maqale
Chén shüybyen: hayatliqimda teywenning musteqilliqini körelishim mumkin
Mushu esirdiki yéngi dölet- Sherqiy timorda ikkinchi qétimliq prézidént saylimi boluwatidu
Béshkekte bir uyghur özige ot qoyup hayatidin ayrildi

Dostigha yollash
Xewerge mushteri bolush
Torda anglashqa yardem
Qoyghuchi köchürüsh
Dolqun süzgüch