Küresh Atahan: Sherqiy Türkistanliqlar Dunyadiki Döletlerning Qatarida Kitablirini Tizip Uyghur Medeniyitini Namayan Qildi
Muxbirimiz Jüme
2011-10-17
Gérmaniyidiki «sherqiy türkistan kültür merkizi» 2011-Yilliq frankfort kitab yermenkisi munasiwiti bilen uyghur weziyiti heqqide tonushturush paaliyiti élip barghan.
RFA
Frankfurt kitab yermenkiside uyghurlarning kitabliri. 2011-Yili öktebir, gérmaniye.
Mezkur merkezning bashliqi küresh ataxan ependi: bu yil sherqiy türkistanliqlar dunyadiki döletlerning qatarida tunji qétim kitablirini tizip uyghur medeniyitini namayan qildi, dédi.
Gérmaniyining frankfort shehiride échiliwatqan2011-Yilliq xelqaraliq frankfort kitab yermenkisi ayaghlashti. Yermenkige qatnashqan uyghur wekillerning bildürüshiche, kitab yermenkiside mexsus uyghur bölümimu échilghan we 200 parchidin artuq uyghur neshr buyumi, sherqiy türkistanning ay-Yultuzluq kök bayriqi we bir qisim uyghur yémekliri qoyulghan.
Bu qétimliq frankfort kitab yermenkisige, dunya uyghur qurultiyi, xelqara qelemkeshler jemiyiti uyghur shöbisi, istanbuldiki «teklimakan» uyghur neshriyati, qazaqistandiki «tinchliq» neshriyati we gérmaniyidiki «sherqiy türkistan kültür merkizi» qatarliq orunlar ishtirak qilghan.
Frankfurt kitab yermenkiside uyghurlarning kitabliri. 2011-Yili öktebir, gérmaniye.
Bularning ichide uyghur qelemkeshler jemiyitining teshkillishi bilen «teklimakan» we «tinchliq» neshriyati özi neshr qilghan uyghur tilidiki kitablarni yermenkige qoyghan bolsa, «sherqiy türkistan kültür merkizi» öz ilikidiki kitablar, sherqiy türkistanning ay-Yultuzluq kök bayriqi we lozunkilar tizilghan mexsus teshwiqat orni tesis qilip uyghurlarning nöwettiki ehwali we uyghur medeniyiti heqqide tonushturush bergen.
Küresh ataxanning bu heqtiki paaliyetliri türkche chiqidighan «yawropa xewerliri» gézitige bésilghan.
Neq meydanda kitab yermenkisige kelgen xéridarlargha uyghur taamliri we medeniyitini tonushturushqa qatnashqan «sherqiy türkistan kültür merkizi» ning reisi küresh ataxan aldinqi küni ziyaritimizni qobul qilghan idi. Uning bildürüshiche, uyghurlar xuddi bashqa jaylardin kelgen musteqil döletlerdekla mexsus orun élip, uyghur neshr buyumlirini tizghan.
Küresh ataxanning éytishiche, xitay hökümiti bu yilqi kitab yermenkisigimu yillardikidek chong teyyarliq bilen kelgen bolsimu, uyghur rayonidin keltürülgen matériyallarni «shinjang neshriyati» dégen katégoriye astigha tizghan. Halbuki, uyghur rayonida uyghurlarning nopusi eng köp salmaqni igileydighan turuqluq, mezkur katégoriyide uyghur tilida yézilghan kitablargha asasen orun bérilmigen.
Küresh ataxan bu heqte toxtilip xelqara uyghur qelemkeshler merkizi we «sherqiy türkistan kültür merkizi» körsetken tirishchanliqlar bedilige bu nöwetlik yermenkide uyghurlarning özni namayan qilish pursitige érishkenlikini bildürdi.
Küresh ataxanning bildürüshiche, «sherqiy türkistan kültür merkizi» yermenke jeryanida uyghurlarning nöwettiki ehwalini tonushturush paaliyiti uyushturghan, zal aldida namayish sheklide teshkillinip, uyghurlar tonushturulghan waraqchilarni yermenke tamashibinlirigha tarqatqan.
Küresh ataxan bu heqtiki paaliyetlirini tonushturdi. Uning bildürüshiche bu «sherqiy türkistan kültür merkizi» ning 4-Qétim frankfort kitab yermenkisige qatnishishi we uyghurlar heqqide tonushturush paaliyiti élip bérishi iken.
2011-Yilliq frankfort xelqaraliq kitab yermenkisige qatnashqan we kitab yermenkisidiki uyghur körgezme ornini alghan we bu uyghur tildiki kitablar körgezmisini royapqa chiqarghan orunlarning biri xelqara uyghur qelemkeshler merkizi dur.
Uyghur qelemkeshler merkizining qeyser özhon ependining bildürüshiche, bu uyghur qelemkeshler merkizining tunji qétim bu yermenkige qatnishishi bolup, ularning bu yilliq netijiliri xéli körünerlik bolghan. Yermenke jeryanida turghun almasning «uyghurlar» namliq kitabini ezerbeyjanchigha, sawut abduraxmanning «uyghurname» namliq kitabi türkche neshr qilishni xalaydighan kishiler bilen deslepki kélishimlerni imzalashqan.
Bu qétimliq xelqara kitab yermenkisi 2011-Yili 12-Öktebir bashlinip, 16-Öktebir axirlashti.
Copyright © 1998-2011 Radio Free Asia. All rights reserved
http://www.rfa.org/uyghur/xewerler/tepsili_xewer/kuresh-ataxan-10172011180323.html/story_main?encoding=latin
Monday, October 17, 2011
Sherqitürkistan Kultur Merkizi Xelqara Kitap Yermenkiside
Sherqitürkistan Kultur Merkizi Gérmaniyening Frankfurt Sheheride her yili ötküzilidighan xelqara kitap yermenkisige qatniship, wetinimiz Sherqitürkistanning bügünki weziyitini anglatti. Bu qétimliq Xelqara kitap yermenkesi 2011-yili 12-Öktebir bashlinip, Islandiye dölitining pexriy sahipxanliqi we 200 din artuq dölet hem rayondin kelgen neshriyat-metbuat, ilim-pen, medeni-maarip, edebiyat-senet, téxnika we Qelemkeshlerge ayit orunlarning wekillerining qatnishishi bilen 16-öktebirgiche dawamliship, ghelbilik axirlashti.
Bu qétimqi paaliyetke Sherqitürkistan Kultur Merkizining mesuli Korash Atahandin bashqa yene bir qisim teshkilat ezaliri ishtirak qildi. Sherqitürkistan Kultur Merkizi bu qétimliq kitab yermenkisige her xil shekilde bashtin-axir qatniship, Sherqitürkistanning bügünki weziyitini anglatti. Sherqitürkistan Kultur Merkizi Xelqara kitab yermenkisining 1- we 2- künliri yermenke sheherchisi aldida Sherqitürkistan Informatsiyon Merkizi Qurup pütün kün paaliyet élip barghan bolsa 3-, 4- we 5- künliri yermenke sheherining ichige kirip, herqaysi döletlerdin kélip kitab körgezmisi qiliwatqanlargha we normal ziyaretchiler bilen uchrushup, ulargha Xitaylarning Sherqitürkistanda yürgüziwatqan érqiy we kultural qirghinchiliqini ekis ettüridighan teshwiqat wereqlirini tarqitip, mezlum xelqimizning yürek sadasini hür dunyagha anglitish ishliri bilen meshghul boldi.
Sherqitürkistan Kultur Merkizi 2007-yili Gérmaniyening Frankfurt Sheheride qurulghan Sherqitürkistan Birliki Teshkilatining dawami bolup, Sherqitürkistan Sürgündiki Hökümitige wakalitien Yawropada paaliyet qiliwatqan teshkilatlarning biri. Sherqitürkistan Kultur Merkizining bu qétimqi paaliyitining Shuari „Sherqitürkistangha musteqilliq!“ , „Shinjang Emes Sherqitürkistan!“ , „ Sherqitürkistanda Érqiy We Kultural Qirghinchiliq Toxtutilsun!“ din ibaret boldi.
Sherqitürkistan Kultur Merkizi Gérmaniye Xelaqara Kitab Yermenkisining Yermenke Sheherchisining aldida mexsus Informatsiyon merkizi qurup, ishghal astidiki Sherqitürkistan Jumhuriyitining dölet bayriqini taqidi. Meyin shamalda lepildep turghan Sherqitürkistan Jumhuriyitining dölet bayriqi, kitab yermenkisini her küni ziyaret qiliwatqan 10 minglighan kishige 21- esirdiki mezlum millet Uyghur xelqini yene bir qétim xatirlitip, Sherqitürkistanning hüriyiti we azatliqi üchün hayatini teqdim qilghan milliy qehrimanlirimizning rohini shad eylidi.
Yéqindin béri Xitay tajawuzchilliri xelqarada tonulushqa bashlighan milliy herkitimizni yoqqa chiqirish, siyasiy qizghinliqimizning hararitini töwenlitish, bizge hésdashliq qiliwatqan xelqara jemiyetning diqqitini buriwétish meqsidide diplomatiye, neshriyat we metbuat orunliridin paydilinip, „Sherqitürkistan/Uyghuristan emes Xinjang, bölgünchilik bilen shughulliniwatqanlar Pütün sherqitürkistan xelqining wekili emes bir uchum siyasiy hem diniy radikal küchler we térorchilar…“ dep dawrang sélip, qarini aq, aqni qara körsütüshke orunmaqta.
Sherqitürkistan Kultur Merkizi yoqarqidek siyasiy weziyetni nezerde tutup, informatsiyon merkizige „Sherqitürkistangha Musteqilliq!“ , „Shinjang Emes Sherqitürkistan!“, „ Sherqitürkistanda Érqiy We Kultural Qirghinchiliq Toxtutilsun!“ digendek plakatlarni taqighan bolup, yermenkini ziyaret qiliwatqanlargha Uyghurlarning siyasiy meqsidining nime ikenlikini téximu ochuq chüshendürdi.
Kitab yermenkisi sheherchisi aldida qurulghan Informatsiyaon merizige weten ichi we siritida neshir qilinghan kitab, Jurnal, gézit we berishurlar qoyulghan bolup, bu arqiliq Uyghur xelqinining kultural alaiyidiliki, medeniyiti, edebiyat- sennet we til-yéziqi namayan qilindi. Sherqitürkistan Kultur Merkizi Gérmaniye xelqara Kitab Yermenkisi munasiwiti bilen axbarat élan qilip, wetinimiz Sherqitürkistanda 2009-yilidin béri yüz bergen „Sherqitürkistan Xeliq Inqilawi“ we Xitaylarning qanliq basturushi, 2011 Hoten weqesi we Qeshqer weqesidin kéyin yüz bériwatqan insan heqliri we démokratiyege xilap hadisilerni emeliyetke uyghun shekilde xelqara jamaetchilikke anglatti.
Bu qétimqi kitab yermenkisige Uyghur Xelqara Qelemkeshler Merkizi dölet salahiyitide qatniship, Dunya Uyghur Qurultiyi Teshwiqat-Tetqiqat bölümi, Türkiyediki Teklimakan neshriyati, Qazaqistandiki Tinchliq neshriyati neshir qilghan 200 xildin artuq kitabni körgezme qildi. Körgezmige Erkin Asiya Radiyosining Diriktori Dolkun Kambiri, Dunya Uyghur Qurultiyi wekili Dolkun Isa, Xelqara Uyghur qelemkeshler merkizi mesuli Kayser ÜzHun, Taklamakan neshriyatining bashliqi Abdujélil Turan, Qazakistandiki Tinchliq neshriyatining Dériktori Alshir qatarliq ependiler qatnashti.
Sherqitürkistan Kultur Merkizi ezaliri yene Xelqara Uyghur Qelemkeshler merkizining teshkillishi bilen oyushturulghan konprenske qatniship, Uyghur alimi, tetqiqatchi we jornalisti Dr. Dolqun Kambiri ependining Sherqitürkistanning tarixi we edebiyati timisida sözligen liksiyesini anglidi.
Alahiyde tekitleshke tigishliki Xitay döliti bu qétimqi yermenkige yüzmingdin artuq kitab qoyghan bolup, Sherqitürkistangha ayit tizgahta peqet 10 gha yéqin kitab baridi. Xinjang Neshriyati dep Xitayche yézilghan bolup, Atalmish Xinjangda Xitaydin bashqa milletlerning barliqi inkar qilinghan. Qoyulghan kitablarning ichide uyghurlargha ayit bolghan ikki-üch kitabning bezilliri xitayche bolup, bu hadise Xitay hökümitining Uyghur qatarliq Sherqitürkistandiki yerlik xeliqlerning medeniyitini qoghdawatimiz digen yalghanchiliqini échip tashlaydighan pulattek pakitidi.
Xitaylar Xelqara yermenke dawamida bu yerde élip bériliwatqan Sherqitürkistan teshkilatlirining paaliyetlirini cheklesh üchün, Gérmaniye hökümitige bésim qilghan bolsimu meqsidige yételmidi. Ular Sherqitürkistan Jumhuriyitining bayriqini Xelqara Kitab yermenke Sheherchisining aldidin Alduriwetmekchi bolushti, meqsidige yételmidi. Sherqitürkistan Kultur Merkizining paaliyitini toxtatmaqchi bolushti, meqsidige yételmidi, Informatsiyon merkizige her küni 20-30 adem qétim adem ewertip wediyogha élip we foto süretke tartip paaliyet qatnashquchillirini qorqutmaqchi bolushti meqsidige yételmidi. Ular Informatsiyon merkizige kélip majra qilip, Gérmaniyening xewipsizlik orunlirini narazi qildi, we ötüshüp turghan yüzligen ziyaretchilerning aldida qattiq yüzini töküwaldi.
Xitay hakimiyitining bu qétimliq xelqara Kitab yermenkisidiki Uyghurlargha tutqan pozitsiyisi, uning atalmish „mediniyiti we iqtisadi tereqqiy qilghan chong dölet“ digen ismining qanchilik saqta ikenlikini dunyagha yene bir qétim tonushturdi.
Bu qétimqi uchrushush Sherqitürkistanning bügünki weziyitini xelqaragha anglitish, milliy medeniyitimizni xelqaralashturush, neshriyatchiliq we metbuatchiliq enenimizni namayan qilishta zor ehmiyetlik bolupla qalmay, Sherqitürkistan teshkilatlirining özlirinining nizamname we ichkiy pirinsipliri qandaq bolishidin qetiy nezer millitimizning mewjutluqi, qudret tépishi, hürliki we wetinimizning musteqilliqidin ibaret ortaq nishan üchün mürini-mürige tirep küresh qilalaydighan qabiliyitimizni dunyagha yene bir qétim jakarlidi. (K.A)
Sherqitürkistan Kultur Merkizi
17-Öktebir 2011 Gérmaniye
Sherqitürkistan Kultur Merkizi Gérmaniyening Frankfurt Sheheride her yili ötküzilidighan xelqara kitap yermenkisige qatniship, wetinimiz Sherqitürkistanning bügünki weziyitini anglatti. Bu qétimliq Xelqara kitap yermenkesi 2011-yili 12-Öktebir bashlinip, Islandiye dölitining pexriy sahipxanliqi we 200 din artuq dölet hem rayondin kelgen neshriyat-metbuat, ilim-pen, medeni-maarip, edebiyat-senet, téxnika we Qelemkeshlerge ayit orunlarning wekillerining qatnishishi bilen 16-öktebirgiche dawamliship, ghelbilik axirlashti.
Bu qétimqi paaliyetke Sherqitürkistan Kultur Merkizining mesuli Korash Atahandin bashqa yene bir qisim teshkilat ezaliri ishtirak qildi. Sherqitürkistan Kultur Merkizi bu qétimliq kitab yermenkisige her xil shekilde bashtin-axir qatniship, Sherqitürkistanning bügünki weziyitini anglatti. Sherqitürkistan Kultur Merkizi Xelqara kitab yermenkisining 1- we 2- künliri yermenke sheherchisi aldida Sherqitürkistan Informatsiyon Merkizi Qurup pütün kün paaliyet élip barghan bolsa 3-, 4- we 5- künliri yermenke sheherining ichige kirip, herqaysi döletlerdin kélip kitab körgezmisi qiliwatqanlargha we normal ziyaretchiler bilen uchrushup, ulargha Xitaylarning Sherqitürkistanda yürgüziwatqan érqiy we kultural qirghinchiliqini ekis ettüridighan teshwiqat wereqlirini tarqitip, mezlum xelqimizning yürek sadasini hür dunyagha anglitish ishliri bilen meshghul boldi.
Sherqitürkistan Kultur Merkizi 2007-yili Gérmaniyening Frankfurt Sheheride qurulghan Sherqitürkistan Birliki Teshkilatining dawami bolup, Sherqitürkistan Sürgündiki Hökümitige wakalitien Yawropada paaliyet qiliwatqan teshkilatlarning biri. Sherqitürkistan Kultur Merkizining bu qétimqi paaliyitining Shuari „Sherqitürkistangha musteqilliq!“ , „Shinjang Emes Sherqitürkistan!“ , „ Sherqitürkistanda Érqiy We Kultural Qirghinchiliq Toxtutilsun!“ din ibaret boldi.
Sherqitürkistan Kultur Merkizi Gérmaniye Xelaqara Kitab Yermenkisining Yermenke Sheherchisining aldida mexsus Informatsiyon merkizi qurup, ishghal astidiki Sherqitürkistan Jumhuriyitining dölet bayriqini taqidi. Meyin shamalda lepildep turghan Sherqitürkistan Jumhuriyitining dölet bayriqi, kitab yermenkisini her küni ziyaret qiliwatqan 10 minglighan kishige 21- esirdiki mezlum millet Uyghur xelqini yene bir qétim xatirlitip, Sherqitürkistanning hüriyiti we azatliqi üchün hayatini teqdim qilghan milliy qehrimanlirimizning rohini shad eylidi.
Yéqindin béri Xitay tajawuzchilliri xelqarada tonulushqa bashlighan milliy herkitimizni yoqqa chiqirish, siyasiy qizghinliqimizning hararitini töwenlitish, bizge hésdashliq qiliwatqan xelqara jemiyetning diqqitini buriwétish meqsidide diplomatiye, neshriyat we metbuat orunliridin paydilinip, „Sherqitürkistan/Uyghuristan emes Xinjang, bölgünchilik bilen shughulliniwatqanlar Pütün sherqitürkistan xelqining wekili emes bir uchum siyasiy hem diniy radikal küchler we térorchilar…“ dep dawrang sélip, qarini aq, aqni qara körsütüshke orunmaqta.
Sherqitürkistan Kultur Merkizi yoqarqidek siyasiy weziyetni nezerde tutup, informatsiyon merkizige „Sherqitürkistangha Musteqilliq!“ , „Shinjang Emes Sherqitürkistan!“, „ Sherqitürkistanda Érqiy We Kultural Qirghinchiliq Toxtutilsun!“ digendek plakatlarni taqighan bolup, yermenkini ziyaret qiliwatqanlargha Uyghurlarning siyasiy meqsidining nime ikenlikini téximu ochuq chüshendürdi.
Kitab yermenkisi sheherchisi aldida qurulghan Informatsiyaon merizige weten ichi we siritida neshir qilinghan kitab, Jurnal, gézit we berishurlar qoyulghan bolup, bu arqiliq Uyghur xelqinining kultural alaiyidiliki, medeniyiti, edebiyat- sennet we til-yéziqi namayan qilindi. Sherqitürkistan Kultur Merkizi Gérmaniye xelqara Kitab Yermenkisi munasiwiti bilen axbarat élan qilip, wetinimiz Sherqitürkistanda 2009-yilidin béri yüz bergen „Sherqitürkistan Xeliq Inqilawi“ we Xitaylarning qanliq basturushi, 2011 Hoten weqesi we Qeshqer weqesidin kéyin yüz bériwatqan insan heqliri we démokratiyege xilap hadisilerni emeliyetke uyghun shekilde xelqara jamaetchilikke anglatti.
Bu qétimqi kitab yermenkisige Uyghur Xelqara Qelemkeshler Merkizi dölet salahiyitide qatniship, Dunya Uyghur Qurultiyi Teshwiqat-Tetqiqat bölümi, Türkiyediki Teklimakan neshriyati, Qazaqistandiki Tinchliq neshriyati neshir qilghan 200 xildin artuq kitabni körgezme qildi. Körgezmige Erkin Asiya Radiyosining Diriktori Dolkun Kambiri, Dunya Uyghur Qurultiyi wekili Dolkun Isa, Xelqara Uyghur qelemkeshler merkizi mesuli Kayser ÜzHun, Taklamakan neshriyatining bashliqi Abdujélil Turan, Qazakistandiki Tinchliq neshriyatining Dériktori Alshir qatarliq ependiler qatnashti.
Sherqitürkistan Kultur Merkizi ezaliri yene Xelqara Uyghur Qelemkeshler merkizining teshkillishi bilen oyushturulghan konprenske qatniship, Uyghur alimi, tetqiqatchi we jornalisti Dr. Dolqun Kambiri ependining Sherqitürkistanning tarixi we edebiyati timisida sözligen liksiyesini anglidi.
Alahiyde tekitleshke tigishliki Xitay döliti bu qétimqi yermenkige yüzmingdin artuq kitab qoyghan bolup, Sherqitürkistangha ayit tizgahta peqet 10 gha yéqin kitab baridi. Xinjang Neshriyati dep Xitayche yézilghan bolup, Atalmish Xinjangda Xitaydin bashqa milletlerning barliqi inkar qilinghan. Qoyulghan kitablarning ichide uyghurlargha ayit bolghan ikki-üch kitabning bezilliri xitayche bolup, bu hadise Xitay hökümitining Uyghur qatarliq Sherqitürkistandiki yerlik xeliqlerning medeniyitini qoghdawatimiz digen yalghanchiliqini échip tashlaydighan pulattek pakitidi.
Xitaylar Xelqara yermenke dawamida bu yerde élip bériliwatqan Sherqitürkistan teshkilatlirining paaliyetlirini cheklesh üchün, Gérmaniye hökümitige bésim qilghan bolsimu meqsidige yételmidi. Ular Sherqitürkistan Jumhuriyitining bayriqini Xelqara Kitab yermenke Sheherchisining aldidin Alduriwetmekchi bolushti, meqsidige yételmidi. Sherqitürkistan Kultur Merkizining paaliyitini toxtatmaqchi bolushti, meqsidige yételmidi, Informatsiyon merkizige her küni 20-30 adem qétim adem ewertip wediyogha élip we foto süretke tartip paaliyet qatnashquchillirini qorqutmaqchi bolushti meqsidige yételmidi. Ular Informatsiyon merkizige kélip majra qilip, Gérmaniyening xewipsizlik orunlirini narazi qildi, we ötüshüp turghan yüzligen ziyaretchilerning aldida qattiq yüzini töküwaldi.
Xitay hakimiyitining bu qétimliq xelqara Kitab yermenkisidiki Uyghurlargha tutqan pozitsiyisi, uning atalmish „mediniyiti we iqtisadi tereqqiy qilghan chong dölet“ digen ismining qanchilik saqta ikenlikini dunyagha yene bir qétim tonushturdi.
Bu qétimqi uchrushush Sherqitürkistanning bügünki weziyitini xelqaragha anglitish, milliy medeniyitimizni xelqaralashturush, neshriyatchiliq we metbuatchiliq enenimizni namayan qilishta zor ehmiyetlik bolupla qalmay, Sherqitürkistan teshkilatlirining özlirinining nizamname we ichkiy pirinsipliri qandaq bolishidin qetiy nezer millitimizning mewjutluqi, qudret tépishi, hürliki we wetinimizning musteqilliqidin ibaret ortaq nishan üchün mürini-mürige tirep küresh qilalaydighan qabiliyitimizni dunyagha yene bir qétim jakarlidi. (K.A)
Sherqitürkistan Kultur Merkizi
17-Öktebir 2011 Gérmaniye
Saturday, October 08, 2011
Sherqitürkistan Kultur Merkizi Sherqitürkistanning Bügünki Weziyitini Tonushturdi
Sherqitürkistan Kultur Merkizi 2011-yili 7-Öktebirde Gérmaniyening Frankfurt etrapida ötküzülgen kulturlar ara diyalog paaliyeige qatniship, Sherqitürkistan heqqide keng dairide sawat berdi. Sherqitürkistan Kultur Merkizi 2007-yili 5-ayda Frankfurtta qurulghan Sherqitürkistan Birliki Teshkilatining dawami bolup, Sherqitürkistan Sürgündiki Hökümitige wakaliten yawropada paaliyet qiliwatqan teshkilatlarning biridur.
Paaliyetke Türkiye, Sherqitürkistan, Polsha, Bulghariye, Irtiriye, Sirlanka, Yaponiye, Pakistan, Giritsiye, Aljiriye we Afghanistan qatarliq döletlerdin kélip, Gérmaniyede yashawatqan milletlerning siyasiy we kultural teshkilatliri qatnashti.
Bu paaliyet yéqinqi yillardin béri Frankfurt etrapida her yili ötküziliwatqan bolup, uning asasiy meqsidi Gérmaniyede yashawatqan xeliqlerning medeniyet, örpi-adet we til-yéziq jehette öz-ara chüshünishni ilgiri sürüsh, Gérmaniyening sotsiyal, kultural we maarip éqimigha parallil maslishishni ishqa ashurushtin ibarettur.
Bu paaliyette Sherqitürkistan Kultur Merkizi ikkinchi qétim qatniship, bashqa teshkilatlar bilen bir qatarda tizgah qurup, Sherqitürkistanning ötmüshi, bügüni we siyasiy teqdiri heqqide paaliyet ishtirakchillirigha nuqtuluq tonushturush élip bardi.
Paaliyetke Sherqitürkistan Kultur merkizining bir qisim ezaliri qatnashqan bolup, ular paaliyet ishtirakchilliri bilen Sherqitürkistangha ayit her türlük témilarda söhbet élip bardi. Söhbetning asasiy mezmuni Sherqitürkistanning 62 yildin béri Xitay mustemlikisi astida turiwatqanliqi, Xitay köchmenlirining sanining barghanche éship, rayonda étnik toqunushning küchüyip kétiwatqanliqi, yerlik xeliqlerning milliy maaripining weyran qilinishi, til-yéziq, diniy étiqat we edebiyat-senet jehettiki her-türlük cheklimiler, ishsizliq, namratliq, yuqumluq késellik we ikilogiyelik bulghunush qatarliq témilarda boldi.
Sherqitürkistan Kultur Merkizi qurghan tizgahqa Uyghur xelqining milliy kéyim-kéchekliri, enene, örpi-adet, din, edebiyat, tarix, muzika we folklorgha ait kitap hem Jornallar qoyulghandin bashqa, Xitay tajawuzchilliri teripidin 1950-yillardin bashlap munqeriz qilinghan Sherqitürkistanning siyasiy, iqtisadiy we ijtimayi weziyitige ayit Bérishure we teshwiqat wereqliri qoyulghan bolup, paaliyet ishtirakchillirining diqqitini qozghidi.
Palliyette uningdin bashqa herqaysi milletler özlirining edebiyat-senet, yimek-ichmek we folklorigha ayit numérlirini tamashibinlargha teqdim qildi.Uyghur ösmürlirimu bu paaliyette kolliktip xorgha qatniship we yalghuz kishlik numérlarni orunlap özlirining alahiyde rolini jariy qildi.
Paliyetke 10din artuq teshkilat qatnashqan bolup, ularning teyarlighan mol mezmunluq, rengga-reng we tesirlik qiyapetliri we paaliyet jeryanidiki aktipchanliqi tamashibinlarni alahiyde jelip qildi.Paaliyet Gérmaniye waqti 19:00 da bashlinip 23:00 de axirlashti.(K.A)
Sherqitürkistan Kultur Merkizi
08-Öktebir 2011 Frankfurt
Subscribe to:
Posts (Atom)
FREE UYGHURISTAN!
SYMBOL OF UYGHUR PEOPLE
